چکیده:
مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش نظریهی ذهن بر همدلی و قلدری در کودکان بود.
روش: پژوهش حاضر آزمایشی پیشآزمون-پسآزمون با گروه گواه بود. جامعهی آماری پژوهش شامل تمامی کودکان دختر پیشدبستانیهای شهر تهران بود که به روش نمونهگیری در دسترس 36 کودک انتخاب شدند. از این نمونه بهصورت تصادفی 18 کودک در گروه آزمایش و 18 کودک در گروه گواه گمارده شده و از مادران آنها پیشآزمون گرفته شد. سپس جلسات آموزش نظریهی ذهن برای گروه آزمایش اجرا شد و سپس از مادران هر دو گروه پسآزمون به عمل آمد. ابزار مورداستفاده در این پژوهش آزمون همدلی ایزنبرگ و پرسشنامهی تجدیدنظرشدهی قلدری/قربانیشدن الویوس بود. دادهها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: نتایج افزایش معناداری در میانگین نمرات همدلی و کاهش معناداری در خردهمقیاسهای قلدری (001/≥p) نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه گواه را نشان داد.
نتیجهگیری: پژوهش حاضر نشان داد که جلسات آموزش نظریهی ذهن میتواند به بهبود همدلی و کاهش رفتارهای قلدری در کودکان بیانجامد؛ بنابراین، نظریهی ذهن بر افزایش هیجانات اخلاقی و بهبود رفتارها و مهارتهای اجتماعی در کودکان تأثیر دارد.
Introduction: The aim of this research was to investigate the effectiveness of the theory of mind training on empathy and bullying in children. Method: The research design of the study was of Full-experimental type with pretest-posttest by control group. 36 preschool girls in Tehran were selected by convenience sampling. The random sample of 18 students in the experimental group and the control group were 18 children and their mothers were taken pre-test. The meetings theory of mind were applied on experimental group and both mother groups were taken posttest. The instruments used in this study were Empathy Questioner (EQ) and Olweus Bully/Victim Questionnaire Revised (OB/VQ-R).Data were analyzed using analysis of covariance. Results: Results showed a significant increase in the mean scores empathy and a significant decrease in subscales of bullying (001 / ≥p) scores of the experimental group compared to the control group. Conclusion: This study showed that theory of mind training sessions can improve empathy and reduce bullying behaviors in children. So, theory of mind on moral emotions increase and improve behavior and social skills in children is effective.
خلاصه ماشینی:
داشتن نظريه ي ذهن ، به فرد اجازه مي دهد افکار، آرزوها و نيات را به ديگران نسبت دهد و 3 بتواند اعمال آن ها را پيش بيني يا توصيف کند و نيات آن ها را بفهمد (هايز، بارنس -هولمز و روچي ، 1 Uekermann, Kraemer, Abdel-Hamid, Schimmelmann, Hebebrandn & Daum 2 Theory of mind 3 Hayes, Barnes-Holmes, & Roche ٢٠٠٨).
بيشتر مطالعات نشان داده است که همدلي بـه دليـل اينکـه 1 Ferguson & Austin 2 Demetriou, Mouyi & Spanoudis 3 Wellman, Lane, Labounty & Olson 4 Fiasse & Nader-Grosbois 5 Empathy 6 Mitsopoulou & Giovazolia 7 Eisenberg, Fabes, & Spinrad 8 Hawkins & Trobst 9 Slaughter باعث تسهيل رفتارهاي جامعه پسند و مهار کـردن رفتارهـاي ضـداجتماعي اسـت ، نقـش مهمـي در زندگي اجتماعي افراد ايفا مي کند (مارشال ١، ٢٠١١).
تـأثير آموزش نظريه ي ذهن بر روي مهارت هاي مختلف ، در پژوهش هاي گوناگون ، نـشانگر ايـن مطلـب است که مداخله ي آموزشي براي ارتقاء اين ظرفيت مي تواند منجر به بهبود ساير متغيرهاي شناختي ، رفتاري ، اجتماعي و هيجاني کودکان گردد.
در يک مطالعه ي طولي که توسط شـکور٨ (٢٠١٢) انجـام گرفـت ، سـطوح پايين نظريه ي ذهن در سنين ٥ سالگي با قرباني قلدري بـودن در نوجـواني ، بيـشتر مـرتبط بـود تـا 1 Marshall 2 Proctor & Beail 3 Ginsburg 4 Bullying 5 Olweus 6 Gladden 7 Glasser & Keller 8 Shakoor سطوح بالاي نظريه ي ذهن .
1 Empathy Questioner (EQ) 2 Schaller, Carlo & Miller 3 Olweus Bully/Victim Questionnaire Revised (OB/VQ-R) 4 Carney & Merrell جلسات آموزش نظريه ي ذهن در پژوهش حاضر، ١٥ جلسه ي ٣٠ دقيقه اي آموزش بود.