چکیده:
دریابان غلامعلی بایندر (1277-1320) از درجهداران دوران رضاخان بود که اختلافهایی با او داشت. از مهمترین اقدامهای او، بیرون راندن انگلیسیها از برخی جزایر خلیج فارس و تثبیت حاکمیت ملی ایران بر آن جزایر بود. در جنگ دوم بینالملل و اشغال ایران از سوی متفقین، اگرچه حکومت مرکزی ایران دچار انفعال شد و شورای عالی نظام دستور «ترک مخاصمه» را صادر کرد، غلامعلی بایندر به همراه گروهی از کارکنان نیروی دریایی ارتش به مقاومت در برابر مهاجمان پرداخت و در سوم شهریور 1320 در درگیری با نیروهای انگلیسی به شهادت رسید. مساله اصلی این پژوهش، زندگی و عملکرد دریابان بایندر است. به این منظور، از اسناد و مدارک موجود و مطالب برخی شاهدان عینی بهره گرفته شده است. روش تحقیق بهکار گرفته شده نیز تاریخی- توصیفی است. در تالیف این مقاله از اسناد مراکز اسناد نیروی دریایی ارتش، سازمان عقیدتی سیاسی ارتش و همچنین وزارت امور خارجه بهره گرفته شده است.
خلاصه ماشینی:
در جنگ دوم بين الملل و اشغال ايران از سوي متفقين ، اگرچه حکومت مرکزي ايران دچار انفعال شد و شوراي عالي نظام دستور »ترک مخاصمه « را صادر کرد، غل معلي بايندر به همراه گروهي از کارکنان نيروي دريايي ارتش به مقاومت در برابر مهاجمان پرداخت و در سوم شهريور ١٣٢٠ در درگيري با نيروهاي انگليسي به شهادت رسيد.
اگرچه اين اقدام بايندر، برخل ف بازپس گيري جزيره هنگام که با حمايت ارکان حرب و دولت وقت بود، با سرزنش ستاد ارتش و يا )رياست ارکان حرب آن زمان ( و رضاشاه مواجه شد ولي جايگاه و محبوبيت ايران در ساکنان جنوب خليج فارس ارتقا يافت .
برابر نظر غل معلي بايندر علت اصلي اعتراض و مخالفت انگليس به نيروي دريايي ايران ، تغيير احساسات و روحيه مردم سرزمين هاي جنوب خليج فارس به زيان انگليس و به سود ايران است )بهمني قاجار، ١٣٨٨: ٩٢ الي ٩٨(.
به رغم اين که بايندر فرمانده نيروي دريايي ايران در عصر پهلوي بود، ولي به دليل تضاد ديدگاه با رضاشاه به ويژه در مبارزه با انگليسي ها و همچنين مقاومت و نبرد در برابر بيگانگان متجاوز، عملکردي جدا از پهلوي اول و سياست مداران و صاحب منصبان نظامي آن عصر دارد.
از جمله اقدام هاي غل معلي بايندر مي توان به بيرون راندن نيروهاي تابعيت انگليسي از برخي جزاير و بنادر ايران اشاره کرد که مورد رضايت حکومت پهلوي اول نبود.