چکیده:
در پژوهش حاضر، شیوة پردازش ادراکی جفت واکههای انگلیسی /i-I/ و /u-U/ در چارچوب انگارة همگونی ادراکی توسط گویشوران فارسیزبان بررسی شده است. برای این منظور، دو جفت کلمه feet-fit و fool-full، بهترتیب شامل تقابلهای واکهای /I-i/ و/ʊ-u/ از سطح پیکرة گفتاری طبیعی انگلیسی استخراج و پارامترهای دیرش و فرکانسهای F1 و F2 (همبستة صوتی کیفیت واکه) بر آنها بازسازی شدند. محرکهای بازسازیشده پیوستارهای دیرش، کیفیت واکه و دیرش+کیفیت واکه در آزمون تشخیص، به تعدادی گویشور فارسیزبان ارائه و از آنها خواسته شده است درباره "یکسان" یا "متفاوت" بودن جفت محرکهایی که بهصورت متوالی برای آنها پخش میشوند، تصمیمگیری کنند. نتایج نشان داد که پاسخهای شنیداری شنوندگان به پیوستارهای صوتی دیرش و کیفیت واکه، الگویی کاملا متفاوت دارد. دیرش واکه بر درک شنیداری تقابلهای واکهای تاثیر بسزایی دارد؛ بهطوری که شنوندگان فارسیزبان صرفنظر از میزان آشناییشان به زبان انگلیسی به اختلاف دیرش محرکها برای تشخیص جفت واکههای انگلیسی ذکرشده، بسیار حساس هستند. تغییرات کیفی واکهها به صورت تابعی از تغییرات فرکانسهایF1 و F2، تفاوتهای قابلملاحظهای را در منحنی توزیع پاسخهای شنیداری ایجاد نکرد. بهعلاوه، الگوی توزیع پاسخها به محرکهای ترکیبی دیرش + کیفیت واکه، تا حد زیادی مشابه پیوستار دیرش بود. بهطور خلاصه، نتایج به دست آمده با تایید انگارة همگونی ادراکی، نشان داد همگونی تقابلهای واکهای /I-i/ و /ʊ-u/ با نظام واکهای فارسی تابع نوعی همگونی دومقولهای است که بر اساس آن هر دو مقولة جفت واکههای انگلیسی /I-i/ و /ʊ-u/ برای فارسیزبانان با سطح اطمینان بالایی قابل درک است.
The present study addressed the perception of English vowel contrasts /i-I/ and /u-U/ by Persian speakers in light of the theoretical assumptions underlying the Perceptual Assimilation Model. The lexical pair (feet-fit) and (fool-full) illustrating the contrasts /i-I/ and /u-U/ were extracted from a natural English spoken corpus, and then duration, first and second formant frequencies were resynthesized. Persian native speakers completed a discrimination task on the non-native vowel contrast. Results suggested that responses are sensitive to variation in duration, and this sensitivity holds irrespective of whether the subjects are familiar with the English language or not. In contrast, variation in the first and second formant frequencies (as acoustic manifestation of vowel quality) failed to produce significant changes in the responses. Moreover, discrimination was not any better for the combinatory stimuli (duration + vowel quality) than the single stimuli duration. In sum, discrimination was consistent with the Perceptual Assimilation Model, showing that assimilation of the two vowel contrasts /i-I/ and /u-U/ with the Persian sound system is a two-category assimilation (TC) for which discrimination is highly accurate.