چکیده:
دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور نقش مهمی در پیشرفت و اعتلای فرهنگ و سرنوشت یک کشور
به عهده دارند. آنها از منابع جامعه استفاده میکنند و به جامعه نیز خدمت ارائه مینمایند. تداوم چنین
رابطهای و نیز رضایت هر دو طرف نیازمند آن است که ارتباط و پاسخگویی این موسسات در مقابل جامعه
شفاف و بهموقع باشد. بدین منظور گزارش دهی کامل، درست و شفاف دانشگاهها و موسسات آموزش
عالی ضروری است. بر این اساس، دانشگاهها و موسسات آموزش عالی برای دستیابی به این هدف باید به
دنبال معیارهای کامل و استانداردهای جامعی باشند تا بر مبنای آنها گزارش دهی جامع و شفافی ارائه
کنند. با این اوصاف دانشگاهها و موسسات آموزش عالی برای رسیدن به موفقیت بیشتر و پاسخگویی بهتر
و شفافتر ملزم به رعایت استانداردهایی هستند که علاوه بر کامل بودن و جامعیت از مبانی نظری قوی
نیز برخوردار باشند تا در موارد پیشبینی نشده نیز بتوانند جوابگو باشند. در این بررسی سعی شده تا
مروری جامع بر تاریخچه، قوانین و آییننامههای مرتبطء مبانی مورد استفاده در حسابداری و گزارشگری
مالی دانشگاههاء بهویژه دانشگاههای علوم پزشکی موردبحث و بررسی قرار گیرد. این مطالعه نشان میدهد
که با مرور زمان نظام گزارشگری مالی دانشگاهها ارتقا داشته و دانشگاهها برای بهبود کیفیت گزارشگری
مالی در جهت ارائه اطلاعات مربوط در جهت تصمیمگیری بهینه مدیران و ارتقای سطح مسئولیت
پاسخگویی ایشان در قبال عمومء همواره به دنبال کاربرد سیستمهای نوین حسابداری و گزارشگری مالی
بوده و در این زمینه اقدامات و تلاشهایی در جهت تغییر رویکرد گزارشگری به سیستم تعهدی و ارتقای
کیفیت گزارشگری مالی صورت گرفته است.
Universities and higher education institutions have an important role in the
development and promotion of the culture and destiny of a country. They use the
resources of the community and serve to it. Continuation of such a relationship and
the consent of both parties requires that the communication and accountability of these
institutions to society be transparent and timely. For this purpose, complete, accurate
and transparent reporting of universities and institutions of higher education is
essential. Accordingly, to achieve this goal, universities and higher education
institutions must seek comprehensive criteria and standards to provide comprehensive
and transparent reporting. However, in order to achieve greater success and better and
clearer accountability, universities and higher education institutions are required to
observe standards that, in addition to completeness and comprehensiveness, also have
strong theoretical foundations so that they can be accountable in unforeseen cases. In
this study, a comprehensive review of the history, laws and regulations of related
institutions, the principles used in accounting and financial reporting of universities,
especially medical universities, is discussed. This study shows that over time, the
financial reporting system of universities has improved and universities to improve
the quality of financial reporting to provide relevant information for optimal decision
making managers and improve their level of accountability to the public, always
looking for the use of new accounting systems and financial reporting and in this
regard, actions and efforts have been taken to change the reporting approach to the
accrual system and improve the quality of financial reporting.
خلاصه ماشینی:
این مطالعه نشان میدهد که با مرور زمان نظام گزارشگری مالی دانشگاهها ارتقا داشته و دانشگاهها برای بهبود کیفیت گزارشگری مالی در جهت ارائه اطلاعات مربوط در جهت تصمیمگیری بهینه مدیران و ارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی ایشان در قبال عموم، همواره به دنبال کاربرد سیستمهای نوین حسابداری و گزارشگری مالی بوده و در این زمینه اقدامات و تلاشهایی در جهت تغییر رویکرد گزارشگری به سیستم تعهدی و ارتقای کیفیت گزارشگری مالی صورت گرفته است.
در چنین وضعیتی، چون مدیران مالی این مؤسسات بهصورت قانونی و مستقیم در برابر Financial reporting Public sector accounting Responsibility نهادهای نظارتی مستقل پاسخگو نیستند، باید یک واحد حسابرسی داخلی که مسئول آن از بالاترین مقام اجرائی دانشگاهها منصوب میشود، وجود داشته باشد.
آییننامه مالی و معاملاتی فصلالخطاب گزارشگری مالی دانشگاههای علوم پزشکی قانون تشکیل هیئتهای امنای دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی (مصوب جلسات 181 و 183 مورخ 23/12/1367) شورای عالی انقلاب فرهنگی، وظایف و اختیارات تعیینشده برای هیئتامنای دانشگاهها را فهرست کرده است که در بند 1 ماده 7 وظیفه تصویب آییننامه مالی و معاملاتی به چشم میخورد بر این اساس سیستم گزارشگری مالی باید طبق مواد مطرحشده در این آییننامه پایهریزی شود.
تحول در نظام نظارت مالي تا پايان سال مالي 83، به دليل پيروي دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و پژوهشي دولتي از ماده 31 قانون محاسبات عمومي کشور، اداره امور حسابداري و نظارت مالي اين قبيل مؤسسات به عهده ذیحساب منصوب وزارت امور اقتصادي و دارايي بوده و ذیحساب در اعمال نظارت مالي و کنترل بودجه و انجام پرداختهاي ناشي از مصرف اعتبارات و نظارت بر اموال و نگهداري و تنظیم حساب ماهانه و نهايي، نقش اساسي ايفا مينمود.