چکیده:
امروزه، خودکشی به عنوان یکی از معضات جوامع انسانی مطرح می شود. روا نشناسان و جامعه شناسان، درای نباره پژوهشهای بسیاری ارائه کرد هاند؛ اما در رویکرد مذهبی، راهکارهایی را بر اساس مبانی عقیدتی اسامی می توان جست. با مبنا قرار دادن مولفه های عل ت، انگی زه و شرط، در بررس ی آیات و روایات میتوان اذعان کرد که ریشه ی بسیاری از خودکشی ها در مشکلات ارتباطی میان انسان با خدا، خود و دیگران است. این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی نوشته شده است، با محوریت آموزه های دینی، به بررسی چند نمونه از اصاح ارتباطات س هگانه و نقش آن در کاهش افکار خودکش یگرایانه
م یپردازد. داد ههای لازم برای دستیابی به اهداف پژوهش، با مطالعه یکتابخانهای از منابع دینی، تربیتی، جامع هشناسی و روا نشناسی گردآوری شده و در ادامه، مورد تحلیل کیفی قرارگرفته است. نتایج این پژوهش، به بیان راهکارهای اصلاحی در حوز هی ارتباطات بر مبنای آموز ههای دینی م یانجامد. در حوز هی ارتباط با خدا، راهکارهای اصلاحی ایان به رحمت و قدرت خداوند، توکل، توبه و معادباوری را برای تضعیف علل خودکشی، به خانواده پیشنهاد م یدهد. در حوز هی ارتباط با خود، ب همنظور تضعیف انگیز هی خودکشی، به فرد حفظ اعتمادبه نفس، کسب مهار تهای زندگی، ترک افکار منفی، نشاط و مثبت اندیشی را توصیه می کند و در حوزه ی ارتباط با دیگران برای تصحیح شرایط، تغییر موقعیت در حیطه ی زمانی، مکانی و فرهنگی و همچنین گسرش و تحکیم روابط خانوادگی و اجتماعی را پیشنهاد می دهد.
خلاصه ماشینی:
اگرچه علت خودکشی، اغلب به اختلال روانی نظیر افسردگی، اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اعتیاد به الکل، یا سوءمصرف دارو نسبت داده میشود؛ اما خودکشی را نباید تنها یک مشکل پزشکی در نظر گرفت؛ زیرا بعضی از عوامل فردی و اجتماعی، ازجمله نومیدی، از دست دادن حس لذت در زندگی، توانایی اندک حل مشکلات، از دست دادن توانایی که فرد پیشتر داشته است، ضعف در کنترل تمایلات، حس بیمصرفی و بیارزشی، استرسهای زندگی همچون از دست دادن یک عضو خانواده یا یکی از دوستان، از دست دادن شغل، یا انزوای اجتماعی و زندگی در تنهایی، خطر خودکشی را افزایش میدهد (نک: مجموعه مقالات همایش ملّی خودکشی: علل، پیامدها و راهکارها، 1389) ازجمله عواملی که در بررسی علل خودکشی، به آن بهصورت گذرا توجه شده، مشکل ارتباط شخص یادشده با محیط پیرامون خویش است که با وجود اهمیت بسیار، بهصورت مستقل، بررسی و تحلیل نشده است و پژوهش حاضر از دیدگاهی جدید و مبتنی بر متون دینی، این مسئله را در ارتباط با خودکشی واکاوی کرده است.
نحوهی ارتباط انسان با محیط پیرامونی، میزان تحمل او در برابر مشکلات را تعیین میکند؛ اما در زمان حاضر بر اثر تحولات اجتماعی، این ارتباطات دستخوش تغییرات جدی شده است و بهطور قطع، نداشتن مدیریت صحیح ارتباطات فردی- اجتماعی، پیامدهای سنگین فرهنگی- اجتماعی متعددی را به دنبال دارد؛ ازجمله، به ایجاد عوامل، انگیزهها و شرایط منجر به پدیدهی خودکشی میانجامد.