چکیده:
توسعه اجتماعی فرایندی از تغییرات است که منجر به بهبود در بهزیستن انسان میشود. بهزیستن انسان به معنی دسترسی به آموزش بهتر، سلامت بهتر و منابع مورد نیاز برای ضروریات زندگی است. از طرف دیگر، موقعیت وضعیت اقتصاد کلان هر کشور عامل مؤثری بر این مقوله است. بنابراین، در مقاله حاضر اثر بیثباتی اقتصاد کلان بر توسعه اجتماعی در ایران در بازه زمانی ۱۳52-۱۳۹6 آزمون گردید. برای سنجش توسعه اجتماعی از دو شاخص توسعه انسانی و نرخ بقاء کودکان زیر 5 سال و برای سنجش شاخص بیثباتی اقتصاد کلان، از ترکیب چهار متغیر تلاطم تولید ناخالص داخلی، تلاطم رابطه مبادله و تلاطم سرمایهگذاری و تلاطم مخارج مصرفی خصوصی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در بلندمدت، بیثباتی اقتصاد کلان بر روی شاخص توسعه انسانی و نرخ بقاء کودکان زیر 5 سال، اثر منفی و معنیدار دارد که این امر مبین اثر منفی بیثباتی اقتصاد کلان بر روی توسعه اجتماعی است. در عین حال، نتایح حاکی از آن است که در کوتاهمدت رابطه معنیداری بین متغیرهای مورد نظر و توسعه اجتماعی وجود ندارد.
Social development is a process of changes that leads to improvement in human well-being. Human well-being means access to better education, better health, and the resources required for basic human needs. On the other hand, the macroeconomic condition of each country is an effective factor in this issue. Therefore, in this paper, we examined the effect of macroeconomic instability on social development in Iran between 1352 through 1396. To measure the social development, we used two variables of human development index and under-five child survival rate and to measure macroeconomic instability, we combined four variables, the GDP volatility, the terms of trade volatility, the investment volatility and the private consumption expenditure volatility. The results showed that macroeconomic instability has a negative and significant effect on the human development index and the under-five survival rate in the long run, which reflects the negative effects of macroeconomic instability on social development. Also, in the short run, there is no significant relationship between the relevant variables and social development.
خلاصه ماشینی:
بـرای سـنجش توسـعه اجتماعی از دو شاخص توسعه انسانی و نرخ بقاء کودکـان زیـر ٥ سـال و بـرای سـنجش شاخص بیثباتی اقتصاد کلان ، از ترکیب چهار متغیر تلاطم تولید ناخالص داخلـی، تلاطـم رابطه مبادله و تلاطم سرمایه گذاری و تلاطم مخارج مصرفی خصوصی استفاده شده اسـت .
نتایج نشان میدهد که در بلندمدت ، بیثباتی اقتصاد کلان بر روی شاخص توسـعه انسـانی و نرخ بقاء کودکان زیر ٥ سال ، اثر منفی و معنیدار دارد که این امر مبین اثر منفی بـیثبـاتی اقتصاد کلان بر روی توسعه اجتماعی است .
برای مثال ، زبیری و ابراهیمی پورفائز (١٣٩٣) نشان دادند که افزایش نـرخ تورم (به عنوان یک شاخص بیثباتی اقتصاد کلان ) با تـأثیر مسـتقیمی کـه بـر نـابرابریهـا و شکاف های طبقاتی میگذارد، منجر به عدم دسترسی قشر ضـعیف تـر جامعـه بـه بسـیاری از فرصت ها و حقوق اجتماعی شده که رشد ناهنجاریهای اجتماعی و کاهش سرمایه گـذاری- های فردی در سرمایه اجتماعی را بـه دنبـال دارد.
لذا بررسی اثر بیثباتی اقتصاد کلان بـر متغیـر توسـعه اجتماعی و استفاده از دلالت های مربوط بـه نتـایج آن هـا بـرای اتخـاذ سیاسـت هـای کـلان اقتصادی مرتبط بسیار ضروری است .
٢. چارچوب نظری بـر اسـاس آخریـن تعریـف مؤسسـه مطالعـات توسـعه اجتماعـی سـازمان ملــل ( United (UNRISD)Nations Research Institute for Social Development ) (٢٠١٧) توســــعه اجتماعـی به فرآینـدی از تغییـرات اسـت کـه منجـر بـه بهبــود در بــه زیســتن و روابــط اجتماعـی میشـود کــه منصـفانه تــر و ســازگارتر بــا اصــول حکومــت دمکراتیــک و عادلانـه اسـت .
Economic and Other Determinants of Infant and Child Mortality in Small Developing Countries: The Case of Central America and the Caribbean, Institute of Latin American Studies, University of Liverpool Research Paper 16.