چکیده:
بیثباتی نرخ ارز تغییرات اساسی در بخشهای داخلی و خارجی اقتصاد را بهدنبال دارد که میتواند آثار منفی در اقتصاد کشور تحمیل کند. پژوهش حاضر بهدنبال بررسی تأثیر بیثباتی نرخ ارز و تورم در رفتار وامدهی بانکهای ایران بر اساس دادههای تابلویی ۱۰ بانک طی سالهای ۱۳۸۲ تا سال ۱۳۹۷ است. برای این منظور، ابتدا واریانس ناهمسان شرطی تعمیمیافته نرخ دلار و تورم تخمین زده شد و سپس تأثیر متغیرهای برآوردشده بهعنوان شاخص بیثباتی نرخ ارز و تورم، در رفتار وامدهی بانکها با استفاده از روش دادههای پانل شناسایی شد. نتایج، بیانگر آن است که بیثباتی نرخ ارز رابطهای منفی و معنادار با رفتار وامدهی بانکهای کشور داشته است. بهعبارتدیگر، با افزایش بیثباتی نرخ ارز، بانکها در پیشبینی بازدهی سبد دارایی خود بهدلیل دریافت علائم منفی، بهصورت انقباضی عمل میکنند و بهدلیل نگرانی از وامهای معوق از تخصیص اعتبارات بانکی میکاهند و بهجای آنها داراییهای کمریسک که بازدهی آنها قابلاتکاتر است، نگهداری میکنند. همچنین برآورد بیثباتی نرخ تورم، شاخص ادوار تجاری، و شاخص کیفیت اعتباری نشان داد که بیثباتی نرخ تورم شاخص ادوار تجاری و شاخص کیفیت اعتباری رابطه مثبت و معنادار با رفتار وامدهی بانکها داشته است. در واقع، بررسی تأثیر بیثباتی نرخ ارز بر رفتار وامدهی بانکها در مقایسه با چگونگی تأثیر بیثباتی سایر عوامل، نشان میدهد که بانکها در تصمیمات سرمایهگذاری خود توجه بیشتری به نوسانات نرخ ارز در مقایسه با نوسانات سایر عوامل اثرگذار در پرتفوی اعتباری خود دارند.
Exchange rate instability brings about significant changes in the domestic and foreign sectors that can impose negative effects on the whole economy. The present study investigates the effect of exchange and inflation rate instability on the lending behavior of Iranian banks by using data of the 10 banks over the time period 1382-1397(2003-2018). To do this, at first, a GARCH(1,1) of the exchange and inflation rate is estimated. Then, as an index of instability, its effect on bank’s lending behavior is examined, using the panel data method. The results indicate that the exchange rate instability has a significant negative effect on the lending behavior of Iranian banks. In other words, as the exchange rate instability increases, the banks decrease their loans, due to the fall of the expected return of loans and a higher probability of non-performing loans. Instead, they invest in safe assets with certainly expected returns. Also, instability of inflation rate, business cycle index, and credit quality index has significant positive effects on the lending behavior of banks. In fact, comparing the impact of exchange rate instability on banks lending behavior with other factors shows that banks pay more attention to exchange rate fluctuations compared to fluctuations of other factors in their investment decisions.