چکیده:
دشت دامنه واقع در منطقة فریدن اصفهان از جمله مناطقی است که کشاورزی مکانیزة آن کاملا وابسته به آبهای زیر زمینی آبخوان دامنه است. خشکسالیهای اخیر و پایین رفتن سطح ایستابی، کشاورزی این منطقه را با خطر شدید روبهرو کرده است.در این پژوهش از دادههای اقلیمی هفت ایستگاه هواشناسی حوضة آبریز دامنه و دادههای مربوط به تراز آب زیر زمینی در دورة آماری مشترک 20 ساله (90-1370) برای مطالعة اثر عناصر اقلیمیبر تغییرات تراز دشت استفاده شد. متوسط بارش ماهیانه حوضه با استفاده از دادههای 1430 یاخته سطح حوضه در 240 نقشه (20سال×12ماه) محاسبه گردید. همچنین متوسط تراز 240 ماهه و افت سطح ایستابی آبخوان از طریق روش وزنی تیسن در محیط نرم افزار GIS محاسبه شد. نتایج نشان داد در حال حاضر میزان تخلیه 6/ 1 برابر تغذیه است. برای حفظ ترازنامة دشت، باید میزان برداشت در سطح 143 میلیون متر مکعب حفظ گردد. بررسی نقشههای همافت آب زیرزمینی نشان داد در برخی مناطق، تا 44 متر سطح تراز آب زیرزمینی افت داشته است. بر اساس نقشههای جهت حرکت آب زیرزمینی، افزایش برداشت توسط چاههای مرکز دشت موجب خشک شدن چاههای حاشیهای دشت میشود. همبستگی بین سطح ایستابی با بارش مثبت و در سطح اطمینان 99 درصد تایید میشود. بهطوریکه بر اساس آزمون من کندال، با کاهش بارش از سال آبی 71-70 و ادامه روند آن تا 81-80، سطح ایستابی نیز با یک سال تاخیر کاهش، شدیدی را تجربه کرده است؛ ولی علیرغم افزایش برداشت از سال 85-84 و 86-85 ، با افزایش روند بارش تا 81-80 تا 86-85، روند تراز نیز در همین دوره مثبت بوده است. لذا باید روند بهرهبرداری بگونه ای تنظیم گردد که مقدار تغذیه از طریق بارش بتواند جوابگوی مقدار تخلیه باشد. همچنین ارتباط تراز آب با درجة حرارت، تبخیر و مقدار برداشت، منفی و در سطح 01/ 0 درصد معنادار است.
Groundwateris oneof the most importantsourcesoffresh waterneededinthe world. Inthis study,climate data of precipitation, temperature and evaporation in sevenmeteorologicalstation;were been used at 20-yearperiod(90-1370). The researchmethodis acausalmanner. Thecorrelation and regressionstatistical methodswere used to studyvariation of precipitation onaquiferwater levels. Average of totalrainfallmonthly ofcatchmentwas calculated using of data from the1430cell of 240maps(20 yearsx 12months), respectively. Review of iso-drop maps show that undergroundwater levelhas dropped in someareas up to44meters. On the other hand, with respect tomaps ofgroundwatermovement, this resultcanbeapplied a firmmanagement on removalofgroundwater. Because the wateris movingaround theaquifertoitscenter due to lawrelated dishes. Soyouincrease theharvestbypalmCentral Plainswells, wellssharplyagainstaplainedgeand causingthemtoshrivel. Our studyshowed aquite directrelationship between precipitation with water levelbutrelationship of temperature andevaporation with waterbalance is reversed. Therefore theprocess of consumption mustbe formulatedin such a waythat the amount ofwaterfedbyrainfallcouldbeaccountable forthedischarge.