چکیده:
فرایند تغییر اقلیم به دلیل تاثیر قابل توجهای که بر ابعاد گوناگون زندگی انسان دارد، در دهههای اخیر بسیار مورد توجه محققین قرار گرفته است. در این تحقیق با توجه به اهمیت بارش و دما در دخیره آب سد قشلاق و تأمین نیاز آبی شهر سنندج، شبیهسازی تغییراقلیم در حوضه سد قشلاق در دههی آینده با استفاده از مدلهای گردش عمومی جو صورت گرفت. به منظور تهیه سناریوهای اقلیمی در این تحقیق، از خروجیهای مدل گردش عمومی HadGEM2 تحت سناریوی RCP4.5 استفاده گردید. جهت حصول به وضوح بالا از خروجیهای مدل گردش عمومی نیز از مدل دینامیکی کوچکمقیاسسازی RegCM4 استفاده و تغییرات پارامترهای مجموع بارندگی، دمای بیشینه، دمای کمینه و سرعت باد برای دههی آینده (2015 -2025) شبیهسازی گردید. در مرحله راستی آزمایی، دادههای تاریخی شبیهسازی شده توسط مدل برای دوره آماری سالهای 1996 تا 2000 با دادههای مشاهداتی ایستگاههای منطقه، با استفاده از ضریب تبین و مجذور میانگین مربعات خطا مورد بررسی قرار گرفتند و نهایتاً با استفاده از نرمافزار GIS، توزیع مکانی پارامترهای اقلیمی در دهی آتی تهیه گردید. نتایج نشان داد که مدل عملکرد خوبی در شبیهسازی پارامترهای متوسط ماهانه دمای بیشینه و کمینه دارد و دادههای متوسط ماهانه بارندگی با دقت کمتری برآورد شده است. همچنین نتایج تحقیق بر اساس سناریو RCP4.5 نشان داد که در آینده نزدیک در فصل تابستان هوا گرمتر خواهد شد و شاهد کاهش مقدار کل بارندگی خواهیم بود و در عوض متوسط سالانه حداکثر دما افزایش خواهد یافت.
The process of climate change because of its significant impact on various dimensions of the fitted living beings, in recent decades has been highly regarded. In this study regarding the importance of precipitation and temperature on water saving and increasing kishlak dam water requirement for Sanandaj city, simulation of climate change in Kishlak basin dam in next decade were done by circulation model of the atmosphere. In order to prepare the climatic scenarios in this research, the general circulation model HadGEM2 under RCP4.5 scenario HadGEM2 was used. In order to ensure a high resolution of the general circulation model output, small dynamic model downscaling ‘RegCM4’ were used and total rainfall, maximum temperature, minimum temperature and wind speed parameters for next decade (2015-2020) were simulated. In the verification phase, the historical data simulated by model for 1996-2000 periods with observed data from local stations compared by using correction coefficient and mean square of error. Finally, the spatial distribution of climatic parameters for future decades was obtained by GIS software. The results showed a good performance of model for simulation of the average monthly maximum and minimum temperature parameters, however, average monthly rainfall data with less accuracy were estimated. Also based on RCP4.5 scenario it can be concluded that in the near future in summer the temperature will increase and the total amount of rainfall will decrease and mean annual temperature will increase.
خلاصه ماشینی:
در این تحقیق با توجه به اهمیت بارش و دما در دخیره آب سد قشلاق و تأمین نیاز آبی شهر سنندج ، شبیه سازی تغییر اقلیم در حوضه سد قشلاق در دهه آینده با استفاده از مدل های گردش عمومی جو صورت گرفت .
جهت حصول به وضوح بالا از خروجیهای مدل گردش عمومی نیز از مدل دینامیکی کوچک مقیاس سازی RegCM٤ استفاده و تغییرات پارامترهای مجموع بارندگی، دمای بیشینه ، دمای کمینه و سرعت باد برای دهه آینده (٢٠١٥ -٢٠٢٥) شبیه سازی گردید.
در مرحله راستی آزمایی، داده های تاریخی شبیه سازی شده توسط مدل برای دوره آماری سال های ١٩٩٦ تا ٢٠٠٠ با داده های مشاهداتی ایستگاه های منطقه ، با استفاده از ضریب تبین و مجذور میانگین مربعات خطا مورد بررسی قرار گرفتند و نهایتاً با استفاده از نرم افزار GIS، توزیع مکانی پارامترهای اقلیمی در دهه آتی تهیه گردید.
نتایج نشان داد که مدل عملکرد خوبی در شبیه سازی پارامترهای متوسط ماهانه دمای بیشینه و کمینه دارد و داده های متوسط ماهانه بارندگی با دقت کمتری برآورد شده است که علت آن میتواند نرمال نبودن و غیر شرطی بودن داده های بارش باشد.
این مدل برای هدف خاص شبیه سازی و فهم ارزیابی اقلیم در مقیاس صد ساله شامل 1- Hadley Centre Global Environmental Model version 2 بازخوردهای زیست گیاه شناسی ١ طراحی شده است .
به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که با استفاده از مدل ریزمقیاس دینامیکی RegCM٤٤٥٥ تحت سناریو RCP٤٥ میتوان شرایط اقلیم دهه ی آینده حوضه سد قشلاق را با دقت قابل قبولی شبیه سازی شد.