چکیده:
سلبریتیها به مثابة محصول رسانهها، نقشی تأثیرگذار در جوامع و فرهنگ رسانهای شدة امروز ایفا میکنند. از سوی دیگر، به مدد افزایش نفوذ رسانههای جدید در میان مخاطبان، سلبریتیها به ابزارهای ارتباطی بیواسطه و همهجا حاضری دست یافتهاند که با ترویج هرچه بیشتر فرهنگ شهرگی میتوانند بر نگرش کاربران و نحوة مواجهة آنها با موضوعهای مختلف زندگی روزمره تأثیر بگذارند. این پژوهش، به دنبال پاسخ به این سؤالها است که شهروندان شهر تهران، تا چه میزان در کنشها و نگرشهای روزمرة خود از فرهنگ شهرگی تأثیر میپذیرند؟ دلایل جذابیت سلبریتیها و علت گرایش شهروندان به اخبار آنها چیست؟ روش نیل به پاسخ سؤالها پیمایش و ابزار آن پرسشنامه بود که از میان جامعة آماری 4 میلیون خانواری ساکن در مناطق 22گانة تهران، پس از نمونهگیری تصادفی، در میان 382 نفر توزیع شد. یافتهها نشان داد که نزدیک به 80درصد از پاسخگویان، اخبار سلبریتیها را پیگیری میکنند. همچنین بر اساس یافتهها هرچه تحصیلات، سن و طبقة اجتماعی پاسخگویان بیشتر باشد، میزان گرایش آنها به اخبار سلبریتی نیز بیشتر است. از میان 12تیپ سلبریتی، به ترتیب سلبریتیهای حوزة سینما و تلویزیون، موسیقی و ورزش بیشترین محبوبیت را میان پاسخگویان داشتند و کمترین محبوبیت نیز مربوط به سلبریتیهای سیاسی است. دلایل جذابیت سلبریتیها برای پاسخگویان، ذیل پنج مقولة جذابیت و پوشش ظاهری، سبک زندگی مدرن، شیوة تفکر، مسئولیتپذیری اجتماعی و قابل اعتماد بودن به عنوان رهبران فکری جامعه قابل تبیین است.
Celebrities, as a media product, play an influential role in today's societies and the media-based culture. On the other hand, by increasing the influence of new media among the audience, celebrities have achieved direct and omnipresent means of communication that can promote the culture of celebritism can influence various issues that they face in their everyday life. Influence their encounters with various issues of daily life. This study seeks to answer the questions that to what extent the citizens of Tehran are influenced by celebritisim culture in their daily actions and attitudes? What are the reasons for the attractiveness of celebrities and the reason for citizens' in showing interest to news about them? The method of answering these questions was survey and thew tool was a questionnaire that was distributed among 382 people among the statistical population of 4 million families living in 22 districts of Tehran, after random sampling. Findings of the survey showed that nearly 80% of respondents follow the news of celebrities. Also, according to the findings, the more educationed, aged and higher the social class of the respondents, the more they are inclined to celebrity news. Among the 12 types of celebrities, the celebrities in the fields of cinema and television, music and sports were the most popular among the respondents and the least popular were related to political celebrities. The reasons why celebrities are attractive to respondents can be explained under the five categories of attractiveness and appearance, modern lifestyle, way of thinking, social responsibility and trustworthiness as the intellectual leaders of society.
خلاصه ماشینی:
این مفهوم، با همهگیری دسترسی به رسانههای جدید و امری که از آن با عنوان رسانهایشدن (Mediation) جوامع نام برده میشود، اهمیت بیشتری پیدا کرده است، به طوریکه شهرگی (Celebrity) مفهومی همیشه حاضر در اخبار و سرگرمی، در تبلیغات و فعالیتهای تجاری، در حوزههای اجتماعی و فعالیتهای خیریهای و حتی در مبارزات و کمپینهای سیاسی است.
با وجود چنین مسئلهای و بهویژه نقش روبهرشد رسانه در زندگی روزمرة ایرانیان، که هنجاریشدن و دسترسی سریع به اینترنت و استفاده از تلفنهای همراه، گسترش ظرفیت جستوجو در وب، ظهور وبنوشت ها و شبکههای اجتماعی مختلف را به عنوان اشکال ارتباطی جدید شامل میشود، نقش و حضور افراد مشهور را که یکی از تأمینکنندگان اصلی محتواهای رسانههای جدید و شبکههای اجتماعی هستند، چگونه میتوان تفسیر کرد؟ از این روست که شناخت ماهیت همهجا حاضر و چندبُعدی رسانه در بافتار زندگی روزمره به طور عام و نقش و جایگاه فرهنگ شهرگی در چنین فضایی به طور خاص، نیازمند رویکردی است که از تثلیث سفت و سخت تولید ـ متن ـ مخاطب، فاصله گرفته و در هم تنیدگی همزمان آنها را فهم کند.
چنین دیدگاهی، رهیافت اصلی محققان این مقاله برای فهم فرهنگ شهرگی در عصر رسانههای جدید خواهد بود و از این رو، ما را به سمت این پرسش رهنمون میسازد که فرهنگ شهرگی جاری در رسانههای جدید تا چه اندازه، در چه حوزههایی و بر چه قشری از جامعة مورد مطالعه (شهروندان تهرانی) تأثیر گذاشته است؟ مخاطبان شبکههای اجتماعی تا چه میزان و در چه حوزههایی تحت تأثیر کدام دسته از سلبریتیها هستند؟ مفاهیم نظری واژة شهرت و یا آنچه سلبریتی شناخته میشود، در طول زمان دچار تغییرهای مفهومی زیادی شده است.