چکیده:
مقاله دارای دو مفهوم جدید در ادبیات اقلیمشناسی است. این دو واژه عبارتست از متن اقلیمی (نگاره اقلیمی) و کیخسروی زاگرس واژه اول وام گرفته از نظریه ژنت نظریهپرداز ساختارگرااست که ترجمان آن به زبان اقلیمشناسی بدین معنی است که مکانها دارای متن یا نگاره اقلیمی هستند واین نگارههای اقلیمی هستند که رفتار سامانههای اقلیمی را شکل میدهند. واژه دوم، یک مفهوم مکانی است که در این مقاله برای یکی از دو کانون پربارش ایران یعنی زاگرس مرکزی بکاربرده شده است. مسئله مهم بررسی نقش نگارههای اقلیمی ایران بر رفتار سامانههای غربی است، روش کار بیشتر متکی به پدیدارشناسی است و لذا اگر چه از دادههای اقلیمی بهره برده شده ولی این دادهها در چارچوبی تاویلی تحلیل شده است. برای دستیابی به اهداف پژوهش ابتدا نقشه نگاره اقلیمی در محدوده 50-10 درجه شمالی و 75-20 درجه شرقی تهیه و 5 عامل موثر در تحلیل متن یعنی فشار، دما، بارش، رطوبت نسبی، و تبخیر در سطح 500 هکتوپاسگال برای یک دوره آماری از (2015-1980) تحلیل شد. سپس گونهشناسی سامانههای ورودی از غرب در یک بازه(2017-1987) ساله صورت گرفت وکریدور عبورسامانههای غربی مشخص گردید. این روش این امکان رافراهم آورد که بتوان براساس روش ماتریس تفاضل دادههای اقلیمی، نگارههای اقلیمی ایران مشخص و رفتار سامانهها دربرابر نگارههای اقلیمی ارزیابی شود. بررسیهای فوق نشان داد که : *ایران دارای سه نگاره اقلیمی است.*سامانههایی که از کیخسروی زاگرس میگذرند در دو تیپ بارشزا و غیر بارشی طبقهبندی میشوند و برای آنکه بتوانند زایش بارشی داشته باشند تنها کافی است در کوهرنگ به میزان 2/2درجه سلیسوس دمای آنها کاهش یابد.*تالاب بینالمللی هور العظیم در متن اقلیمی (نگاره اقلیمی) ایران میتواند نقطه نظریه آشوب در بارشهای زاگرس مرکزی باشد.
The title of this article has two new meanings that are not commonly used in classical climatology, and this implies a particular issue. These two terms are the clima- context and the Kaykhosaravy Zagroos. The first word implies a concept borrowed from the theory of genet (1930), and in the language of climatology means that the places contain a clima- context and these are forming the behavior of the climatic systems. The second word (Kaykhosaravy Zagroos) is a space concept used for one of the two most prominent rainy core and means the Zagroos hat. This research is based on the Anthropocene theory (the human age in which man became the dominant force on the earth's system.) and choes theory (in this theory, it is believed that in all phenomena there are points where a slight change in them will make great changes and This principle is particularly true in atmospheric and climate models