چکیده:
محاسبه سهم ارزشافزوده و اشتغال هر صنعت از کل ارزشافزوده و اشتغال این بخش براساس کدهای بینالمللی ISIC نشان میدهند که صنایع سبک به سمت سرمایهبری و صنایع سنگین به سمت کاربری در طی دوره مورد مطالعه این گزارش حرکت کردهاند. همچنین مشاهده میشود، سهم اشتغال صنایع سبک نسبت به صنایع سنگین کمتر شده و این موضوع بیانکننده آن است که بار اشتغالزایی کشور بیشتر بر دوش صنایع سنگین است، اما صنایع سبک سهم ارزشافزوده بیشتری نسبت به صنایع سنگین داشتهاند. از سوی دیگر، رونق کسبوکارهای کوچک که دارای تعداد کارکن کمتر از ده نفر هستند، در کشور رو به ازدیاد است. به همین دلیل وجود مدیریتهای خانوادگی و عدم بهکارگیری فناوریهای نوین در تولید به دلیل نبود صرفههای ناشی از مقیاس و مزایای تقسیم کار میتواند از موارد تهدید برای این نوع بنگاهها باشد.
خلاصه ماشینی:
همانطور که در نمودار شماره 3، مشاهده میشود، ارزشافزوده ایجاد شده در بخش صنایع ماشینآلات و تجهیزات از کل ارزشافزوده بخش صنعت بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است، به نحوی که در دوره زمانی مورد مطالعه، همواره بالغ بر 30 درصد ارزشافزوده این بخش را دارا بوده است، بهجز سال 1391 که شاهد سهم 27 درصدی این صنعت هستیم.
وضعیت اشتغال در بخش صنعت همانگونه که در این گزارش بررسی شد، بخش صنعت در رشد و توسعه اقتصادی کشور سهیم بوده و از آنجا که یکی از مشکلات امروز کشور مسأله بیکاری است، ازاینرو، میتوان گفت، بررسی تغییرات ساختاری در اشتغال بخش صنعت بهعنوان یکی از بخشهای پیشرو و همچنین چگونگی انتقال و جذب نیروی کار بین بخشهای مختلف آن، از اهمیت زیادی برخوردار است.
در تعریف صنایع کوچک و متوسط میتوان گفت، واحدهای صنعتی و خدماتی که کمتر از 100 نفر کارکن دارند، جزء بنگاههای کوچک و متوسط به شمار میآیند که این صنایع اغلب در تملک بخش خصوصی بوده و سهم بالایی از اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است.
همانطور که در نمودار شماره 4، نشان داده شد، تعداد کارگاهها از روندی نزولی پیروی کرده، اما میزان اشتغال در دوره مورد مطالعه دارای روندی صعودی بوده است، با دقت در نوع بنگاههای فعال کشور شاید بتوان دلیل این روند را دریافت.
از آنجا که با وجود کاهش تعداد بنگاههای دارای 10 نفر کارکن و بیشتر، میزان اشتغال کشور روند صعودی داشته است، میتوان چنین نتیجه گرفت که بنگاههای دارای کمتر از 10 نفر کارکن در اقتصاد ایران رشد بیشتری داشتهاند که مدیریتهای خانوادگی در این نوع کارگاهها بیشتر مشاهده میشود.