چکیده:
با روی کار آمدن ملک سلمان در سال 2015، سیاست خارجی این کشور در قبال ایران از سیاست محافظهکارانه تدافعی به سیاست محافظهکارانه تهاجمی تبدیل شد و این کشور به انحاء مختلف در پی امنیتی کردن مسائل سیاسی ایران بوده است تا از این طریق بر مخاطبان منطقهای و جامعه بینالملل تأثیر گذارده و ج.ا. ایران را وارد فضای بیاعتمادی بینالمللی کند و آن را مُخل امنیت بینالملل معرفی نماید. عربستان این کار را از طرق مختلف همچون جنگ یمن و یا برگزاری اجلاسها و مصاحبههای متعدد به انجام میرساند. در این راستا، یکی از ابزارهای مهم این دولت، استفاده از زبان و مفاهیم زبانی است که تأثیر آن جدی و حائز اهمیت است. بر همین مبنا، در این مقاله سخنرانی ملک سلمان در نشست ریاض مورد واکاوی قرارگرفته و زوایای اقدامات امنیتیسازی آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. به همین جهت سؤال اصلی این است که مقامات کلیدی عربستان سعودی بهویژه ملک سلمان، چگونه از مفاهیم «امنیتیساز» و کاربرد «زبان» به مثابۀ ابزار «کنش کلامی» استفاده کردهاند تا جمهوری اسلامی ایران را «پدیده امنیتی» در عرصه منطقهای معرفی نمایند؟ روش تحقیق در این مقاله «تحلیل گفتمان انتقادی» فرکلاف و چارچوب نظری آن، نظریه «امنیتی کردن» اُل ویور است. نوع تحقیق کیفی و بنیادی و شیوه گردآوری دادهها نیز کتابخانهای و اسنادی است. یافتههای مقاله نشان میدهد که ملک سلمان با بهرهگیری از واژههای مطرح در حقوق بینالملل و پایهریزی ظریفانۀ قدرت کلامی خود بر مسائل مطرح و جاری در جامعه بینالملل و همچنین مطالباتِ عمومی کنوانسیونهای بینالمللی، توانسته جمهوری اسلامی ایران را در نزد 50 کشور حاضر در اجلاس محکوم نماید و از این رهگذر اذهان مخاطبان را در مورد امنیتی بودن ایران با فحوای کلام خود اقناع نماید.
Since assuming office in 2015, King Salman, Saudi Arabia’s approach toward Iran has shifted from a conservative defense policy to an aggressive conservative policy. The Saudi officials have frequently attempted to define Iran as an international threat in their meetings and interviews. The current research investigates King Salman's speech at the Riyadh meeting to show how Saudi officials, particularly King Salman, have used the concepts of "security maker" and the use of "language" as tools of "verbal action" to portray the Islamic Republic of Iran as a "security threat" in the Middle East region. The research method in this article is Norman Fairclough’s " of Critical Discourse Analysis", and Ole Weaver’s theory of "securitization". Findings of the article show that King Salman condemned the Islamic Republic of Iran at the summit by using the words in international law and the delicate basis of his theological power on current issues in the international community as well as the general demands of international conventions. And in this way, it will convince the audience about the security of Iran with the content of its words.
خلاصه ماشینی:
به همین جهت سؤال اصلی این است که مقامات کلیدی عربستان سعودی به ویژه ملک سلمان ، چگونه از مفاهیم «امنیتیساز» و کاربرد «زبان » به مثابۀ ابزار «کنش کلامی» استفاده کرده اند تا جمهوری اسلامی ایران را «پدیده امنیتی» در عرصه منطقه ای معرفی نمایند؟ روش تحقیق در این مقاله «تحلیل گفتمان انتقادی» فرکلاف و چارچوب نظری آن ، نظریه «امنیتی کردن »ُ ال ویور است .
به عنوان مثال ، ملک سلمان در نطق خود به مناسبت افتتاح سال چهارم دوره هفتم شورای مشورتی سعودی در ٢٠ نوامبر ٢٠١٩ که یک اجلاس کاملاً داخلی بوده است ، از ارسال تسلیحات ایران به یمن در حمله به آرامکو انتقاد کرد و جهانیـان را به رویارویی با اقدامات ایران فراخوانـد (٢٠/١١/٢٠١٩ ,Bahrain News Agency) و یـا در نشسـت های سه گانه عربستان در مکه در ٣٠ می ٢٠١٩، ایران را به دخالت در امور داخلی کشورهای منطقه متهم کرد و این کشور را عامل بر هم زدن قوانین حـق آزادی کشـتیرانی در دریاهـای آزاد دانسـت کـه بایـد بـه همـین مناسبت پاسخ مناسبی از سوی جامعه بین الملل دریافت کنـد (١/٦/٢٠١٩ ,Tasnim).
چارچوب نظری در این مقاله ، نظریه «امنیتی کردن »ُ ال ویور است و نحوه تبیین موضوع از طریق تحلیل سـخنرانی ملـک سـلمان در اجـلاس ریـاض بـه کمک روش «تحلیل گفتمان انتقادی» فرکلاف صورت میپذیرد تا برچسب های امنیتـی از درون واژه هـا و جملات ملک سلمان واشکافی و نحوه معرفی ایران به عنـوان «پدیـده امنیتـی» در قالـب زبـان به مثابـه ابـزار کنش کلامی سیاسی مشخص شود.