چکیده:
امروزه امنیت جایگاه ویژهای در آرامش و افزایش کیفیت زندگی شهری خواهد داشت. امنیت از نظر لغوی به معنای راحت و آسوده و بیبیم گردانیدن میباشد و مفهوم آن به دفاع یا حفاظت از خود، خانواده، دوستان و اموال باز میگردد که خود نشان دهنده ضرورت بحث میباشد. امنیت از نیازهای اساسی انسان است که نحوهی پاسخ به آن تأثیر مستقیم در ارضای نیازهای دیگر او دارد. انسان همیشه در طول تاریخ سعی در پاسخ به این نیاز داشته است، ساخت ابزارآلات دفاعی، ایجاد تأسیسات تدافعی و نظامی در سکونتگاهها و شهرها، تشکیل نیروی نظامی و ... برخی از اقدامات او برای حفظ امنیت فردی و اجتماعیاش بوده است. با این وجود در سالهای اخیر، تغییر ویژگیهای جمعیتی، اجتماعی و فرهنگی انسانها تأثیر زیادی در شکلگیری مسکن داشته است. طبقهبندی ساده قشر مخاطب برای دستهبندی گونه مسکن مورد نیاز پاسخگوی نیازهای دامنه وسیع استفاده کنندگان از مجموعههای مسکونی نمیباشد. در این بین احساس امنیت از جمله عوامل انسانی ـ محیطی است که میتواند نقش بسزایی در رضایتمندی انسانها از فضایی که در آن زندگی میکنند داشته باشد. امنیت در مجموعههای مسکونی تنها از طریق موانع سخت فیزیکی میسر نبوده، چه بسا همین موانع فیزیکی به لحاظ روحی ـ روانی حس ناامنی را در مردم تقویت کند. با توجه به رشد جمعیت و افزایش نیاز به مجموعههای مسکونی در شهرهاازجمله شهر همدان، روشن کردن الگو و خطمشیهایی برای نیل به اهداف برنامهریزی شده، ضروری به نظر میرسد که در این بین ایجاد حس امنیت به عنوان یکی از عوامل انسانی ـ محیطی نقش مهمی را در رضایتمندی و آسایش افراد در زندگیشان ایفا خواهد نمود نتایج حاصل این مقاله حاکی از آن است که ایجاد حس امنیت از طریق غیر مستقیم و با بهرهگیری از سیاستهای پیشگیرانه تلفیقی کالبد معماری و روابط اجتماعی، فرهنگی (از قبیل: مسأله اشراف و دید، افزایش قابلیت رویتپذیری بصری، برقراری تناسب میان تراکم جمعیتی و مجموعههای مسکونی، ایجاد کاربردهای متنوع و متجانس و ....) تحقق پذیر خواهد بود. بر این اساس این مقاله به بررسی نقش برنامه ریزی و طراحی شهری بر احساس امنیت در مجتمعهای مسکونی شهر همدان میپردازد.
The special place in peace and security will improve the quality of urban life. Security literally means comfortable and wield Bybym and means to defend or protect themselves, their families, friends and property returns, which reflects the need to talk. Security is a basic human response to it has a direct impact on the satisfaction of his other needs. Throughout history, man has always tried to respond to this need, making defense equipment, defense installations and military build settlements and cities, the military force and some of his actions is to secure individual and social. However, in recent years, the demographic, social and cultural human beings had a great impact on the development of housing. Simple classification to categorize the contact group needed to meet the needs of a wide range of users such housing is not housing compounds. In the safe environment of the human factors that can play a role in humans' satisfaction is the space in which they live. Security in residential complexes was made possible only through physical barriers, physical barriers are perhaps the sense of insecurity in people's psychological boost. the satisfaction and comfort of life will play in the results of this paper suggest that a sense of security through a combination of preventive policies indirectly through the use of architectural fabric of social relations, cultural (such as the question of dominance and visibility, increasing Use visual visibility, making the proportion of the population density and residential complexes, creating a diverse and heterogeneous applications, etc.) will be reached. Accordingly, this article examines the role of urban planning and design of residential complexes of Hamadan city's sense of security.