چکیده:
هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهنآگاهی بر تکانشگری و سبکهای حل مسئله در مردان وابسته به مواد انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه مردان وابسته به مواد مراجعه کننده به مرکز اقامتی ترک اعتیاد اسلام شهر (تعداد 123 نفر) در سال 1398 بود. از میان آن ها، نمونه ای به حجم 40 نفر به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) جایگزین شدند. شرکت کنندگان در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری مقیاس تکانشگری و پرسش نامه سبکهای حل مسئله را تکمیل کردند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 60 دقیقه ای آموزش ذهنآگاهی قرار گرفت و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. تحلیل دادهها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره انجام شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که آموزش ذهنآگاهی به بهبود تکانشگری و سبکهای حل مسئله در مرحله پس آزمون منجر شد و این تاثیر در مرحله پیگیری نیز تداوم داشت. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش ذهنآگاهی میتواند به عنوان روشی مناسب در بهبود تکانشگری و سبکهای حل مسئله در مردان وابسته به مواد به کار رود و در نتیجه منجر به کاهش آثار زیانبار اعتیاد شود.
Objective: This study was conducted to determine the effectiveness of mindfulness training on impulsivity and problem-solving styles in substance-dependent men. Method: The present study was quasi-experimental with pretest-posttest and follow up design with a control group. The statistical population of the study included all substance-dependent men referred to the residential addiction treatment center in Islamshahr in 2019 (n=123). Among them, a sample of 40 individuals was selected by purposive sampling method and randomly assigned into the experimental (n=20) and control (n=20) groups. Participants completed the impulsivity scale and the problem-solving styles questionnaire in pretest, posttest, and follow up. The experimental group underwent eight 60-minute sessions of mindfulness training, and the control group did not receive any intervention. The data were analyzed using multivariate analysis of covariance. Results: The results showed that mindfulness training improved impulsivity and problem-solving styles in the posttest phase and this effect remained stable during follow up phase. Conclusion: The results of the present study showed that mindfulness training can be used as an appropriate method to improve impulsivity and problem-solving styles in substance-dependent men, and thus reduces the harmful effects of addiction.
خلاصه ماشینی:
یافته ها: نتایج نشان دادند که آموزش ذهن آگاهی به بهبود تکانشگری و سبک های حل مسئله در مرحله پس آزمون منجر شد و این تاثیر در مرحله پیگیری نیز تداوم داشت .
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش ذهن آگاهی میتواند به عنوان روشی مناسب در بهبود تکانشگری و سبک های حل مسئله در مردان وابسته به مواد به کار رود و در نتیجه منجر به کاهش آثار زیان بار اعتیاد شود.
استادیار،گروه روان شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران مقدمه اعتیاد١ از جمله آســیب های مهم اجتماعی اســت که جامعه همواره با آن درگیر اســت (نقیب السـادات و قانع ، ١٣٩١)، به گونه ای که تکرار مصـرف ، نشـاط آنی و آرامش موقت برای فرد را در پی دارد (پرسکی، هرد، وست و براون ٢، ٢٠١٩) و با ایجاد اختلال در کنترل بر سـیسـتم رفتار-پاداش ، باعث افزایش جسـتجوی فرد جهت یافتن مواد و ایجاد وابسـتگی شـدید نسـبت به آن میشـود (سـاکسـنا، گرلا و میسـنا٣، ٢٠١٦).
Perski, Herd, West & Brown 5.
Anheyer, Leach, Klose, Dobos & 3.
Isaksen, Kaufmann & Bakken Cramer 4.
بحث و نتیجه گیری پژوهش حاضـر با هدف تعیین اثربخشـی آموزش ذهن آگاهی بر تکانشـگری و سـبک های حل مسـئله در مردان وابسـته به مواد انجام شـد.
نتایج نشـان داد که آموزش ذهن آگاهی بر تکانشـگری و سـبک های حل مسـئله موثر بود و این نتایج تا مرحله پیگیری تداوم داشـت .
نتایج پژوهش همچنین نشـان داد که آموزش ذهن آگاهی بر افزایش سـبک حل مسـئله کارآمد و کاهش ســـبک حل مســـئله ناکارآمد اثربخش بود و این نتیجه تا مرحله پیگیری تـداوم داشـــت .