چکیده:
ﻣﻬﺎرت ﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮداری ازﺟﻤﻠﻪ اﻣﻮری اﺳﺖ ﮐﻪ در آﻣﻮزه ﻫﺎی دﯾﻨﯽ ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﻬﺎرت ﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮداری، ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎی ﺑﻬﺪاﺷﺖ رواﻧﯽ زن و ﺷﻮﻫﺮ، ﻏﻨﺎی رواﺑﻂ اﻧﺴﺎﻧﯽ آن دو، اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻼﻣﺖ و رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺳﺎﻟﻢ اﯾﺸﺎن ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﻣﻬﺎرت ﺧﻮب ﮔﻮش دادن، ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎی ﻫﻤﺴﺮداری اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻮردﺗﻮﺟﻪ ﻫﻤﺴﺮان واﻗﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد، درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎط ﻣﺆﺛﺮ در ﮔﻔﺖ وﮔﻮ ﻣﻌﻠﻮل اﯾﻦ ﻣﻬﺎرت اﺳﺖ؛ زﯾﺮا ﺗﺎ ﺷﻨﻮﻧﺪه ای ﻧﺒﺎﺷﺪ اﺻﻼ ﮔﻔﺘﻨﯽ رخ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داد. ﺑﺎ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﻣﻨﺎﺑﻊ دﯾﻨﯽ ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد، ﺷﺎرع ﻣﻘﺪس ﻏﺎﻓﻞ از اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻣﻬﺎرت ﻧﺒﻮده و آﻣﻮزه ﻫﺎﯾﯽ در ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪن ﻫﻨﺮ ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﯽ، آﻓﺎت ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﯽ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﻬﺎرت ﺷﻨﻮﻧﺪﮔﯽ، اراﺋﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی آن ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ وﮔﻮﯾﯽ ﺳﺎﻟﻢ و ﻟﺬت ﺑﺨﺶ، در ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ رواﺑﻂ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ و ﺗﺤﮑﯿﻢ ﺑﻨﯿﺎن ﺧﺎﻧﻮاده داﺷﺖ.
خلاصه ماشینی:
با توجه به احادیث فوق، زن و شوهر باید در هنگام گفتگو صبر و حوصله به خرج داده و کلام یکدیگر را قطع نکنند و موجب ایذاء و آزار یکدیگر نشوند، چهبسا این کار موجب خشم و عصبانیت طرف مقابل گردد و زمینهساز جدایی عاطفی آن دو شود؛ چنانکه امیرالمومنین علی (علیهالسلام) میفرمایند: ” اذا احتشم المومن اخاه فقد فارقه ” (نهجالبلاغه، حکمت 480).
چشم عاشق از دیدن عیبهای معشوق کور و گوش او از شنیدن زشتی بدیهایش کر است؛ بنابراین زن و شوهر باید هنگام گوش دادن به سخنان یکدیگر به این نکته توجه داشته باشند که گوینده، از همسرش که مهمترین تکیهگاه عاطفی اوست انتظار عیبجویی و خردهگیری ندارد، بلکه این گفتگو را بهانهای برای تحکیم روابطشان قرار داده است.
این رفتار در آموزههای دینی اسلام حرام است و از گناهان بزرگ شمرده میشود (مظاهری، بیتا، ص 393، م 78)؛ و به سرزنش کنندگان هشدار دادهشده که اگر با نیت تحقیر کسی را به خاطر خطایی سرزنش کنند، خود نیز به آن خطا گرفتار خواهند شد؛ چنانکه امام صادق (علیهالسلام) میفرمایند:" مَن عَیرَ مُؤمِناً بِذَنبٍ لَم یمُت حَتّی یرتَکبَهُ "(حر عاملی، بیتا، ج 2، ص 356).
آنچه از آموزه های دینی برداشت میشود این است که سکوت کردن در هنگام سخن گفتن دیگری، توجه کردن، واکنش نشان دادن در برابر کلام گوینده و چشمپوشی از خطاهای او، ازجمله مهمترین مهارتهای گوش دادن در شخص شنونده است و زن و شوهر نیز برای اینکه گفتگویی سازنده و لذتبخش داشته باشند باید به این نکات توجه کنند.