چکیده:
حجتالاسلام والمسلمین سید مهدی موسوی*
مقدمه
تاکنون جنبههای مختلفی از فرایند اسلامیسازی علوم
انسانی مورد توجه محققان و پژوهندگان این عرصه قرار
گرفته است. اما شاید بتوان گفت که تا حد زیادی نقش
دانشجویان در این فرایندها نادیده انگاشته شده است.
نگارنده به سبب حضوری چندساله در جمع دانشجویان
دغلغهمندء و طرح مباحثی دریاره علوم انسانی اسلامی؛
غالبا با این پرسش از سوی دانشجویان مواجه بوده
است که یک دانشجوی کارشناسی و پا کارشناسی
ارشد چگونه میتواند در فرایند اسلامیسازی علوم
سهیم شود.
متاسفانه در کتابها و مقالاتی که در باب علوم انسانی
اسلامی نوشته شده استء کمتر سخنی از رسالت و
وظیفه دانشجویان به چشم میخورد. نظریهپردازان و
نویسندگان این حوزه» بیشتر به طرح چیستی علوم
انسانی اسلامی و نظریههای کلان تولید این علوم
پرداختهاند و کمتر به مسائل راهبردی و عملیاتی توجه
کردهاند. لذا تاکنون یک نظامنامه و برنامه آموزشی
و پژوهشی معطوف به علوم انسانی اسلامی برای
دانشجویان نگاشته نشده است تا ایشان بتوانند براساس
آن نظامنامه» برنامه آموزشی و پژوهشی خود را در
فرایند تحصیل مشخص, و در آن مسیر حرکت کنند
و مقدمات و ابزارهای لازم برای تولید علوم انسانی
اسلامی را در روندی تدریجی به دست آورند. عدم
ترسیم دقیق مسئله کلان و پیچیده تولید علوم انسانی
اسلامی از یکسو و ناآشنایی با مقوله تولید علم از سوی
دیگرء گاه سبب میگردد تا مواجههای سادهانگارانه و
برخوردی سطحی با این طرح مهم» صورت گیرد.
همچنین ازانجاکه ورود عمده دانشجوپان به این عرصه»
براساس دغدغهها و برنامهریزیهای شخصی ایشان
است؛ فقدان رویکرد آموزشی و پرورشی به مقوله تولید
علوم انسانی اسلامی و نداشتن یک برنامة مدون گاه
سبب سرخوردگی و بهتدریج انصراف و رویگردانی از
اصل قضیه میشود. به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران
امروزه دانشجویان زیادی با دغدغههای دینی و با ذوق
و شوق وارد رشته علوم انسانی میشوند تا مشکلات
کشور را حل کنند؛ آنها مدتی از عمرشان را در دانشگاه
تحصیل میکنند؛ اما هرچه جلوتر میروندء ناراضیتر
میشوند و حتی گاهی به بنیانها و میراث علمی و
فرهنگی خودش بدبین میشوند تا آنجا که به جرگه
امر این است که آنها نمیتوانند از دغدغههای دینی و
اطلاعات عمومی, در فرایند تحصیل و پژوهش خود
بهدرستی استفاده کنند و در تقابل و تعارض میان
یافتههای علمی و اعتقادات مذهبی و فرهنگی» دچار
مشکل هویتی و معرفتی میشوند.
برهمیناساس ضروری است تا با اتخاذ رویکرد
آموزشی و پرورشی به مقوله تولید علوم انسانی اسلامی»
رد۲۹