چکیده:
مقاله حاضر با رویکردی تاریخی - روایی وضعیت خریدهای نظامی و نقش مستشاران آمریکا در عصر پهلوی دوم (1320-1357) را مورد مطالعه قرار داده است. بعد از جنگ جهانی دوم و افول تدریجی قدرت دو کشور شوروی و انگلستان و ایجاد فضای بهتر برای ایالات متحده آمریکا برای تسلط بیشتر بر جهان، شاهد حضور گستردهتر مستشاران نظامی آمریکایی در ایران هستیم. در نتیجه در بسیاری از حوزهها از جمله تعمیر و نگهداری از سلاحهای خریداری شده همچنین نظارت دایمی بر طرحها و برنامههای وزراتخانهها و سایر موسسهها، وابستگی کشور ایران به ایالات متحده افزایش پیدا کرد. در دوران حکومت پهلوی مستشاران آمریکایی بر تصمیمهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و نظامی اثر مستقیم داشتند و از این طریق منافع قدرتهای مداخلهگر تامین میگردید.
خلاصه ماشینی:
بعد از جنگ جهاني دوم و افول تدريجي قدرت دو کشور شوروي و انگلستان و ايجاد فضاي بهتر براي ايالات متحده آمريکا براي تسلط بيشتر بر جهان ، شاهد حضور گسترده تر مستشاران نظامي آمريکايي در ايران هستيم .
آمريکا از دهه ١٣٣٠ شمسي به فعال ترين دولت خارجي در صحنه سياسي و اقتصادي ايران تبديل شده بود و اين کشور به ايران به عنوان مهم ترين و قوي ترين متحد استراتژيک خود در خليج فارس و غرب آسيا نگاه مي کرد.
به طورکلي پس از جنگ جهاني دوم و در زمان رياست جمهوري ترومن ١٩٥٢-١٩٤٥ بنيان سياست گزاري خارجي جديد آمريکا در باره ايران طراحي و اجرا شد و با اعطاي کمک هاي اقتصادي ، فني ، تقويت بنيه نظامي و ايجاد روابط نزديک تر فرهنگي و اجتماعي ، ايران در سيستم امنيت منطقه اي آمريکا ادغام شد.
٦. خريدهاي نظامي پهلوي و مداخل ت مستشاران آمريکايي از مصاديق بارز دخالت آمريکاييان در امور نظامي و ارتش ايران ، مداخله در سياست ها و برنامه هاي خريد سلح ايران از خارج بود.
سياست تسليحاتي شاه نه تنها از نظر اقتصادي نتايج منفي داشت بلکه سبب مي شد مقدار زيادي از درآمد نفت از دست برود و بالتر از اين صنعت و قواي مسلح ما تحت نظارت و تسلط دولت آمريکا درآيد؛ زيرا ارتش ايران مجاز نبود سلح هاي خريداري شده را بدون اجازه و کمک مشاورين و متخصصين آمريکايي را به کار ببرد.