چکیده:
زمین لغزش یکی از پدیده های زمین شناسی است که هر ساله باعث ایجاد خسارتهای جانی و مالی فراوانی در سطح کشور می شود. از آن جا که مجموعه ای از عوامل طبیعی و انسانی به وقوع خسارت های زیاد ناشی از زمین لغزش دامن زده، این پدیده به عنوان عاملی محدود کننده در سیاست های توسعه اراضی محسوب می شود. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارتهای ناشی از وقوع زمین لغزش ها، دوری جستن از این مناطق است. بدین منظور لازم است تا نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش نسبتا دقیقی از بین روش های موجود برای این مناطق تهیه گردد. بدین سبب این تحقیق بر آن است تا به منظور تعیین مناطق دارای پتانسیل لغزش بالاتر و بررسی میزان تاثیر عوامل مختلف در محیط GIS، از روش های جدید استفاده گردد. بدین منظور ابتدا پارامترهای موثر با مطالعات صحرایی و بررسی مطالعات صورت گرفته در این زمینه انتخاب گردید و لایه های مربوط به هر کدام در محیط ۱GIS و با استفاده از نرم افزار ArcGIS ۱۰,۲ تهیه شد. این لایه ها شامل اطلاعات مربوط به سنگشناسی، شیب، جهت شیب دامنه، کاربری اراضی، شبکه راه ها، فاصله از گسل، ارتفاع منطقه و شبکه آبراهه های حوضه آبخیز امامزاده ابراهیم در استان گیلان میباشد. ابتدا استاندارد سازی لایه ها با استفاده از Fuzzy logic صورت گرفت سپس با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی۲AHP این عوامل به صورت زوجی مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تاثیر آن ها است، محاسبه و درنهایت نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش با حساسیت های مختلف تهیه شد. عامل شیب با ضریب ۳۰۸/۰ و سنگ شناسی با ضریب ۲۳۱/۰ در وقوع زمین لغزش بالاترین تاثیر را داشته و باید با تاکید بیشتری جهت برنامه ریزی مدیران و سیاست گذاری های توسعه در حوضه مدنظر قرار گیرند. همچنین ۳۹% از مساحت حوضه دارای حساسیت کم و ۲% دارای حساسیت بسیار بالا نسبت به وقوع خطر زمین لغزش می باشد.
Landslide is a geological phenomenon which cause
annual enormous losses of life and property in the
country. Since the set of natural and human factors
contributed to the damages caused by the landslide,
this phenomenon is known as the limiting factor in
land development policies. One of the most
important solution to reduce the damages caused
by landslides, is to avoide these areas. For this it is
essential to provide high accuracy maps of
landslide hazard zoning by an available and
suitable method. Thus in this study GIS
(Geographic Information System) was utilized to
determine the high risk areas and evaluate the
impact of various factors. At first the influenced
factors were selected by field and other reserchers
studies then the layers were prepared on GIS ( by
the use of ArcGIS 10.2). These layers are
lithology, slope, aspect, land use, road networks,
distance to fault, elevation and drainage watershed
in Emamzade Ebrahim watershed in west of Guilan
province, Iran. In step 1, standardization of the
layers was done using Fuzzy logic. Step 2, analyze
hierarchi prossess (AHP) was used to pair-wise
comparison of these factors and the weight of each
factor, which represents the degree of their
influence had been calculated and finally landslide
hazard zonation map was prepared with different
sensitivities. Slope by the weight of 0/308 and
lithology 0/231 had highest impact and should be
more emphasis and considere on basin
development planning managers and policy
makers. Also 39% of the basin area has low
sensitivity and 2% has very high sensitivity to the
risk of the occurrence of landslide hazard.