چکیده:
اهمیت و نقش ورزش در حوزه بینالمللی و به طور ویژه حضور ورزشکاران پاک و عاری از دوپینگ در رویدادهای ورزشی بر کسی پوشیده نیست. هدف از پژوهش حاضر، بررسی علل گرایش ورزشکاران نخبه به دوپینگ است که با روش کیفی انجام شد. جامعۀ آماری این پژوهش را هیئت رئیسه فدراسیونها، مربیان و ورزشکاران تیمهای ملی دوچرخه سواری، دومیدانی، وزنه برداری، کشتی و بسکتبال که بر اساس گزارش فدراسیون پزشکی در آذر 1395 دارای بیشترین آمار دوپینگ در ایران بودند و در بازیهای آسیایی جاکارتا حضور داشتند، تشکیل می دادند. نمونه ها با روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند. برای جمع آوری دادهها، از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و برای انجام مراحل کدگذاری و تحلیل دادهها از نرم نرم افزار MAXQDA 2018 استفاده شد. بر اساس یافته ها، 13 مولفه به عنوان علل گرایش به دوپینگ در بین ورزشکاران ملی پوش ایران شناسایی شدند: مشکلات فردی، روانی، مالی، قانون، مدیریتی، مربیان، عملکردی، نگرش فرد، دلایل اجتماعی و فرهنگی، کنترل، ساختاری، منفعت طلبی و رسانه ها. در پایان، متناسب با نتایج به دست آمده پیشنهادهایی در راستای جلوگیری از گرایش ورزشکاران به دوپینگ ارائه شد.
Considering importance and role of sport in the international level inparticular the presence of clean and doping-free athletes in sporting events, it seems that achieving this is crucial in identifying the causes of this unpleasant phenomenon in sport. The research is to study the causes of elite athletes' tendency to doping which was done by qualitative research method. The statistical population was the board of federations, coaches and athletes of the national teams of cycling, running, weightlifting, wrestling and basketball which according to the report of the Medical Federation of December 2016 had the highest doping rates in Iran and participated in the Jakarta Asian Games. The Samples were selected by purposeful sampling and snowball technique. Semi-structured interviews were used for data collection and MAXQDA 2018 software was used for data coding and data analysis. According to the findings, 13 factors were identified as causes of doping tendency among Iranian national athletes, including personal, psychological, financial, legal, managerial, coaching, functional, individual, attitude, social and cultural, control, structural factors. Finally, in line with the results, some suggestions were pesented.
خلاصه ماشینی:
جامعۀ آماری این پژوهش را هیئت رئیسه فدراسیونها، مربیان و ورزشکاران تیمهای ملی دوچرخه سواری، دومیدانی، وزنه برداری، کشتی و بسکتبال که بر اساس گزارش فدراسیون پزشکی در آذر 1395 دارای بیشترین آمار دوپینگ در ایران بودند و در بازیهای آسیایی جاکارتا حضور داشتند، تشکیل می دادند.
بر اساس یافته ها، 13 مولفه به عنوان علل گرایش به دوپینگ در بین ورزشکاران ملی پوش ایران شناسایی شدند: مشكلات فردي، رواني، مالي، قانون، مديريتي، مربيان، عملكردي، نگرش فرد، دلايل اجتماعي و فرهنگي، كنترل، ساختاري، منفعت طلبي و رسانه ها.
کاواسانو و همکاران (2016) در تحقیقی با عنوان «مقیاس عدم تعهد اخلاقی در دوپینگ» نشان دادند که WorldAnti-Doping Code WADA Elbe & Pitsch Ulrich et al.
با توجه به اهمیت و نقش ورزش در حوزۀ جهانی و حضور ورزشکاران بدون دوپینگ در رویدادهای بینالمللی، شناسایی عوامل ایجاد این پدیده از اولویت ویژه ای برخوردار می باشد.
لذا محقق در پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است: عوامل گرایش ورزشکاران به دوپینگ در ایران کدام اند و راهکارهای جلوگیری از این پدیده چیست؟ روش شناسی پژوهش تحقيق حاضر از نظر هدف، کاربردی بود که به روش کیفی انجام گرفت.
در نهایت با توجه به نتایج حاصل از تحلیل مصاحبهها مشخص شد که مدل علل گرایش به دوپینگ در بین ورزشکاران ملی پوش ایران شامل 13 مؤلفه میباشد که به صورت شکل 3 ارائه میشود.
(رجوع شود به تصویر صفحه) بحث و نتیجهگیری هدف از پژوهش حاضر، بررسی علل گرایش ورزشکاران نخبه به دوپینگ است که با روش كيفي انجام شد.