چکیده:
مقاله حاضر در نگاهی به شاهنامه با رویکرد «جهان وطنی ادبی» به بررسی ویژگیهای این اثر سترگ و همخوانی آن با معیارهای جهان وطنانه ادبیات امروز دنیا میپردازد. بسیاری از نظریات جدید ملهم از تفکرات گذشتهاندلذا «جهان وطنی ادبی» در سیر تکوینی خود ما را به دو تئوری متقدم یعنی «ادبیات جهان» و «ادبیات تطبیقی» رهنمون میسازد.که به مقتضای کنونی و شرایط خاص پیش روی ادبیات در عرصه «دهکده جهانی» به شکلی نوین باز مفهوم سازی و منجر به پدیده نوین «جهان وطنی ادبی» شدهاند. آزمونی نو برای آثار فاخر ادبیات همچون شاهنامه که بار دیگر جایگاه خود را در شاکله اساسی ادبیات جهان محکم سازند.شاهنامه حائز این توانایی است تاجایگاه خود را در معیّت شاهکارهای ماندگار ادبیات جهان حفظ کرده و درعرصه «دهکده جهانی» متناسب با معاییر جهان وطنی ادبی، مخاطبان را هوشمندانه به خویش خواند.
This essay aims at considering the characteristics of Shahnameh through a literary cosmopolitan approach. Since many new theories are inspired by antecedent ideas, we should bear in mind that literary cosmopolitanism leads us to two previous theories i.e. world literature and comparative literature. The new reality of global village has impressed literature as well and resulted in a kind of literary cosmopolitanism. It is a new practice for magnificent literary works to stabilize their place on the list of world literature masterpieces. Shahnameh is one of these masterpieces which have been preserved through the ages. Shahnameh closely matches with the criteria of literary cosmopolitanism and invites the readers all around the global village to intelligently read it
خلاصه ماشینی:
آشنايي با «نظريه هاي ادبي » جديد خواننده را براي رويارويي و برتافتن آراء ديگر و خوانش و فهم بهتر اثر ياري مي کند، با همين مناسبت اين مقاله کوششي است در بررسي وبازيابي ويژگي هاي «شاهنامه » از منظر نظريه نوين «جهان وطني ادبي » که در دو بخش تنظيم گرديده اســت .
(همان : ٢٩) گوته در اوج پختگي و تکامل فکري به چنين چشم اندازي ميرسد و آن را به ديگران توصيه مي کند اما فرصت نمي يابد براي آن چار چوب نظري مشخص ارائه داده و مفاهيم و متغيرهاي آن تبيين کند متفکران پس از گوته کوشيدند تا اين انديشه خام را در قالب نظريه اي منســجم و نظام مند ارائه دهند ديويد دمراش ١ يکــي از نظريه پردازان معاصر در حوزه ادبيات تطبيقي و ادبيات جهان اســت کــه در مقالات و کتب خود به صورتي روشمند و علمي به مطالعه جنبه هاي مختلف اين مفهوم پرداخته است .
(همان : ١٢٣-١٢٢) شاهنامه فردوسي اثري است که حائز شرايط و ويژگي هاي يک اثر فانتزي در چار چوب نظري تبيين شــده براي اين گونه ادبي و نيز کارکردهاي آن مي باشــد با اين ياد آوري که گونه فانتزي عمري کمتر از دو دهه در حوزه ادبيات جهان دارد.