چکیده:
شکل گیری مکتب رمانتیسم در اواخر قرن هیجدهم و اوایل قرن نوزدهم اتّفاق افتاد که نیازهای بشری از جمله نیازهای اجتماعی، فردی و معنوی مسبّب به وجود آمدن مکتبی با نام مکتب رمانتیسم شد و این نهضتی بود که بر علیه مکتب کلاسیسیسم قد علم کرد. در این پژوهش که با روش تحلیلی- توصیفی از طریق اسناد کتابخانه ای انجام شده است با نگاهی بر مکتب رمانتیسم در ادبیّات غرب و همچنین تأثیر آن بر ادبیّات معاصر ایران، کوشش شده است اشعار رمانتیک سه شاعر معاصر ایران، سهراب سپهری(1359 ـ 1307)، مهدی اخوان ثالث(1369 ـ 1307) و فروغ فرخزاد(1313 - 1345) از جنبة رمانتیسم و تأثیرگذاری این مکتب بر اشعار شاعران مذکور تحلیل و مقایسه گردد. با مطالعه و بررسی اشعار شاعران مذکور این نتیجه به دست آمد که از میان ویژگیهای شعر رمانتیک، طبیعت، تنهایی عرفانی و امید به آیندة روشن و خوش بینی در شعر سپهری، در شعر اخوان ثالث، یأس و ناامیدی، عشق به مردم و اعتراض به ناهنجاریهای جامعه و در نهایت در شعر فروغ فرخزاد، عشق زمینی، مرگ و تنهایی به واسطة درد و رنج زندگی جلوة بیشتری دارد.
خلاصه ماشینی:
با مطالعه و بررسی اشعار شاعران مذکور این نتیجه به دست آمد که از میان ویژگیهای شعر رمانتیک، طبیعت، تنهایی عرفانی و امید به آیندة روشن و خوش بینی در شعر سپهری، در شعر اخوان ثالث، یأس و ناامیدی، عشق به مردم و اعتراض به ناهنجاریهای جامعه و در نهایت در شعر فروغ فرخزاد، عشق زمینی، مرگ و تنهایی به واسطة درد و رنج زندگی جلوة بیشتری دارد.
سهراب سپهری هم از «حجم سبز» و به خصوص «صدای پای آب» خود را نشان میدهد و با زبان و لحنی پیامبرگونه سخن گفته است که شبیه رمانتیسم انگلیسی است چرا که رمانتیسم انگلیسی هم«نوعی حالت پیامبرانه امّا بدون قهرمانی است» (سیدحسینی،1389: 195) و اغلب ـ رمانتیسم انگلیسی ـ «وسوسه میشود که به سوی محورهای عرفان شرقی قدم بردارد(مانند دیدن بی نهایت در یک دانة شن و گرفتن جهان در گودی کف دست)، امّا در این راه به جایی نرسیده است»(همان:196) و او در این جا است که به اجتماع توجّه نشان میدهد چرا که سپهری به تنهایی دل بسته است و فردی درونگراست و همچنین تنهایی و فراقت از مردم و اجتماع، پوچی و مرگ را برای وی به دنبال نخواهد داشت و لذا ندایی از درون و بیرون مغز وی را بیدار میکند: «میتراوید از تن من درد / نغمه میآورد بر مغزم هجوم»(سپهری،1387: 43) و در بیان یأس ملوّن سپهری به علّت این امر اشاره شد و نباید فراموش کرد که سپهری به جای این که به صورت آمرانه با مخاطب سخن بگوید، اغلب با او ـ مخاطب ـ همراه میشود: «آب را گل نکنیم...