چکیده:
شاخصهای مذاکرات حل اختلاف ، مصالحه ، میانجیگری ، داوری و دیگر شکل های تامین عدالت اجتماعی بسیار متنوع هستند . اما همگی آن ها دارای صفات مشترکی هستند که از ساختار عدالت رسمی متمایز می شوند . این عوامل به روش های غیر ترافعی حل اختلافامکان توسعه اهداف را در شکل متفاوتی از سیستم های قضایی می دهد . روندهای روش های غیر ترافعی حل اختلاف بسیار ساده تر و غیر رسمی تر از روندهای قضایی هستند و در اکثر دعاوی روندهای رسیدگی قابل انعطاف ، بدون تشریفات رسمی و مقررات وسیع آیین رسیدگی هستند . غیر رسمی بودن عامل مهمی در افزایش دعاوی مطروحه در روندهای روش های غیر ترافعی حل اختلاف برای کسانی است که به دلایلی امکان شرکت در روندهای قضایی را ندارند . تجربه ی آمریکا نشان می دهد ، که روش هایغیر ترافعی حل اختلاف تاثیر زیادی بر حل و فصل دعاوی دارند .
بررسی موسسه تحقیقات قضایی در دانشگاه کارولینای شمالی آمریکا نشان می دهد که دعاوی منجر به میانجیگری ظرف مدت 7 هفته حل و فصل شدند اما همین مدت در دادگستری 407 روز بوده است. کاهش زمان و هزینه دادرسی نیز امر مهمی است .اکثر طرح های روش های حل اختلاف غیر ترافعی نیز در کاهش هزینه ها و فراهم کردن دسترسی به عدالت موفق بودهاند .
خلاصه ماشینی:
برنامه های روش های غیر ترافعی حل اختلاف ابزاری برای اعمال برابری هستند تا حاکمیت قانونی هر دعوی توسط یک فرد ثالث یا توافق مذاکراتی طرف های اختلاف و مبتنی بر اصول و شرایطی که برابری طرف ها را با استاندارد متحدالشکل قانونی فراهم می کند ، حل و فصل می شود.
شیوه ی برخورد و تعامل میانجی با طرف های اختلاف از ارزش و تاثیر گذاری بالایی برخوردار است به همین دلیل در اکثر کشورها مدل ها و استانداردهای رفتاری اصولا غیر الزامی برای رعایت در چارچوب این روش اتخاذ می شود .
این روش اهداف مختلفی از جمله فراهم کردن فرصت برای طرف ها در تشریح ایجاد وضوح در مورد ماهیت فقید ، درک دورنماهای مختلف ، شناسایی منافع ، توجه و ارزیابی راه حل های محتمل و به دست آوردن توافق نامه های مطلوب و رضایت آمیز می باشد .
این آیین از طریق جلب مشارکت افراد ذی نفع زمینه استفاده از توانمندی های کارشناس طرف های حضوری را فراهم می کند و لزوم رسیدگی اداری و قضایی درباره موضوع مورد اختلاف از بین می رود .
Harty &Hon. Martin،Anderson ، ١٩٩٩، ١٦) در این نوع رسیدگی غیرالزامی که اصولاً برای دعاوی پیچیده ترتیب مییابد، به مشاوران حقوقی هر طرف به شکلی غیررسمی به بیان نقطه نظرها خود از اختلاف در حضور یک قاضی و افراد بیطرف میپردازند (امکان عدم حضور بیطرف نیز وجود دارد) و این روند در نهایت زمینه مذاکرات برای حل و فصل را بین طرف ها فراهم میکند.