چکیده:
تعقیب مصرانه گونهای مزاحمت است. گاه افراد با انگیزههای گوناگونِ خوب و بد، افرادی دیگر را پیوسته تعقیب کرده و میپایند و بدین طریق موجب اذیت و آزار میشوند. شاید تعقیبشونده، سرانجام ناگوارتری پیدا کند و بزهدیده جرایم شدیدتری مانند قتل و تجاوز جنسی (تعقیب مصرانه مشدد) شود. تعقیب مصرانه در کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، بهطور مستقل جرمانگاری و واکنشها و تدابیر ویژهای، مانند دستورهای حفاظت و محدودیت، نیز اتخاذ شده است. در حقوق کیفری ایران، جرمی با این عنوان وجود ندارد، بلکه جلوهها و مصادیقی از آن، از جمله ماده 619 قانون تعزیرات مصوب 1375، پیشبینی شده است که جز تعیین مجازات، تدبیر دیگری دربرندارد. موضوع اصلی این مقاله تحلیل ماهیت و ارکان جرم تعقیب مصرانه و پاسخدهی به آن در حقوق کیفری با روش تحلیلی-توصیفی و با رویکرد تطبیقی است. به نظر میرسد باتوجه به تغییر در سبک زندگی و الگوهای روابط اجتماعی، بهویژه با رواج شبکههای اجتماعیِ مجازی و پیامرسانها، ارتکاب تعقیب مصرانه بسیار بیشتر و آسانتر از پیش شده است که تنها با جرمانگاریهای عام و واکنشهای عادی، نمیتوان بازدارندگی و پاسخگویی مناسب و مؤثر را انتظار داشت. بسنده کردن حمایت کیفری از بزهدیدگان این رفتار به زنان و کودکان و نیز مقید کردن آن به مکانهای عمومی و عدم توجه به تعقیبمصرانه مجازی، فقدان تدابیر تأمینی و منوط کردن حمایتهای قانونی به پس از اثبات جرم، از مهمترین نقصانهای قانونی موجود است که در مقایسه، کشورهای با قانون تعقیب مصرانه، وضعیت بهتری دارند.
Stalking is a form of harassment. Sometimes people with different motives, good or bad, constantly follow and Watch others. This behavior has been criminalized in some countries such as the USA with differential policies and measures. In criminal law of Iran, there is no crime with this title exactly, but its manifestations and examples, such as Article 619 of the Penal Code adopted in 1996, have been considered a crime, with no special punishment and security measures. It seems that through the development of cyberspace into today's life, it has become much easier to commit stalking crimes than past. therefore, general criminal policies do not make an effective deterrence. Victims in stalking crimes need legal protective and preventative measures like Protection order and Restraining order. Lack of preventive and security measures before proof of stalking crimes and conviction of offender are the most important legal shortcomings in criminal justice system of Iran. A comparative study with countries that have been successful in this regard seems useful.
خلاصه ماشینی:
به نظر مي رسد باتوجه به تغيير سبک زندگي و الگوهاي روابط اجتماعي ، به ويژه با رواج شبکه هاي اجتماعي مجازي و پيام رسان ها، ارتکاب تعقيب مصرانه بسيار بيشتر و آسان تر از پيش شده است که تنها با جرم انگاري هاي عام و واکنش هاي عادي ، نمي توان بازدارندگي و پاسخگويي مناسب و مؤثر را انتظار داشت .
در اين مقاله با روش تحليلي -توصيفي و ابزار کتابخانه اي ، ابتدا مفهوم و ماهيت تعقيب مصرانه و تفاوت و پيوند آن با مفهوم مزاحمت و اذيت و آزار بررسي خواهد شد و سپس ، ارکان آن از نظر حقوق جز و پاسخ هاي کيفري به آن به طور تطبيقي در حقوق ايران و ايالات متحدة آمريکا که داراي قوانين جزايي ضد تعقيب مصرانه است ، تحليل مي شود.
در قانون جزايي کاليفرنيا تعريفي از تعقيب مصرانه در سال ١٩٩٠ ارائه شده است : «هرکس که عمدا و با سوءنيت به صورت مکرر ديگري را تعقيب کند١ يا مورد آزار و مزاحمت ٢ قرار دهد و از روي قصد باعث ايجاد تهديد محسوس در وي شود و آن فرد را در موقعيت ترس از مرگ يا آسيب بدني شديد قرار دهد، مرتکب جرم تعقيب مصرانه شده است » ( :٢٠٠١ ,Finch .
در مادة (a) ٦٤٦ قانون جزاي کاليفرنيا، تعقيب مصرانه اين گونه تعريف شده است : «هرکس عمدا و با سوءنيت به صورت مکرر ديگري را تعقيب کند١ يا مورد آزار و مزاحمت ٢ قرار دهد و با قصد قراردادن فرد در موقعيت ترس از امنيت خود يا خانواده اش ، او را تهديد محسوس کند، مرتکب جرم تعقيب مصرانه شده است ...