چکیده:
احراز برخی شرایط مقدمات مسئولیت کیفری در ماده 91 ق. م. ا شرط اعمال این مجازات هاست. بر خلاف تبصره 2 ماده 88، ماده 91 قانون مجازات اسلامی 1392 تحولی جدی در واکنش کیفری نسبت به نوجوانان مرتکب جرایم مستوجب حد یا قصاص ایجاد کرده است. این ماده، سه وضعیت را به عنوان عوامل سقوط حد یا قصاص معرفی کرده و قاضی را مکلف کرده است که در این موارد، مرتکب را به جای حد یا قصاص، بر اساس گروه سنی وی، به یکی از مجازاتهای تعزیری مذکور در این فصل محکوم نماید. در عین حال معیار احراز رشد و کمال عقل معین نشده و همین امر میتواند مشکلات و ابهامات زیادی را در عمل به وجود آورد. در این قالب چالشهای مختلف، اختلاف نظرهای عمدهای را بوجود آورده است، از یک سو این سوال قابلیت طرح دارد که در چه جرایم، مرتکبان و چه حالتهایی میتوان شبهه در رشد نوجوان را زایل کننده مسئولیت کیفری به مجازات حد و قصاص دانست و از سوی دیگر، در قالب تقنینی و قضایی کدام چالشها رشد نوجوانان در فرآیند دادرسی را با ابهام روبه رو میسازد. بر این اساس این مقاله با روشی توصیفی-تحلیلی و با بررسی کلی رویه قضایی و اظهارنظر قضات مختلف، به این امر منتهی شده است که رشد نوجوانان در جرایم میتوجب حد و قصاص، رویکردی نوین ولی در عین حال با وجود چالشهای مختلف، چندان به شکل صحیح در رویه قضایی تجلی نیافته است.
Provision of certain conditions of the penal liability provisions of Article 91 BC is subject to the application of these penalties. Contrary to note 2 of article 88, article 91 of the Islamic Penal Code of 2013, there has been a serious change in the criminal response to juveniles who have committed the crimes punishable by Had or Retribution Sanctions. This article identifies the three situations as factors for the punishment of retribution or retribution. In these cases, he has been sentenced to one of the punishments mentioned in this chapter, rather than punishment or retribution, according to his age group. At the same time, the criterion for growth and perfection of reason has not been determined and this can cause many problems and ambiguities in practice. In this context of various challenges, it has generated a great deal of controversy, on the one hand it raises the question as to what crimes, perpetrators, and in what ways can juvenile delinquency alleviate juvenile criminal liability to punishment of retribution and retribution? He knew, and on the other hand, which challenges faced in the legal and judicial frameworks would make the development of juvenile delinquency in the process ambiguous. Accordingly, this paper, with a descriptive-analytical approach and an overview of the various jurisprudence and opinions of different judges, has led to the conclusion that juvenile delinquency in adultery and retribution offenses is a new but at the same time very different challenge. It has not been properly expressed in judicial procedure.
خلاصه ماشینی:
٢. به موجب نظريه ادارة حقوقي قوه قضائيه به شمارة ٧/٩٩/١١٨٣ مي توان برخي از ابعاد رويکرد قضايي مرتبط بـا مادة ٩١ و شبهۀ رشد را مشاهده کرد: « نظر به اين که اعمال مقررات تعدد ناظر به مجازات هاي تعزيري است و در خصوص افراد نوجوان با عنايت به ماده ٨٩ قانون مجازات اسلامي مصوب ١٣٩٢ مجازات تعزيري تعيين مـي شـود، لذا قواعد تعدد جرم در خصوص جرايم تعزيري ارتکابي توسط نوجوان قابل اعمال است و در فرض سؤال که بـا راستا، يک بار به طور مطلق در قاعدة درأ و يک بار به طور خاص در مـادة ٩١ بـه بحـث شـبهۀ مصداقي اشاره نموده است .
قبل از تبيين ابعاد شخصيتي موردنظر در رشد نوجوان مي توان يکي از نظريه هاي ادارة حقوقي قوه قضائيه را به عنوان بياني بـر ايـن جنبـه هـا مورد اشاره قرار داد: «در مواردي که دادگاه وفق مادة ٩١ قانون مجازات اسـلامي مصـوب ١٣٩٢ احراز نمايد که فرد نابالغ کمتر از هجده سال ماهيت جرم موجب حد يا قصاص و يا حرمـت آن را درک نمي کند، حسب مورد با توجه به سن مرتکب و در انتخاب يکي از تدابير مندرج در مـواد ٨٨ و ٨٩ همين قانون که به واقع تعزير نوجوان محسـوب مـي شـود، معيارهـاي مقـرر بـراي تعيـين مجازات تعزيري مندرج در بندهاي چهارگانه مـادة ١٨ قـانون مجـازات اسـلامي ، شـامل انگيـزة مرتکب و وضعيت ذهني و رواني وي ، سوابق و وضعيت فردي و خانوادگي ، اجتمـاعي مرتکـب و تأثير تعزير بر وي ، شيوة ارتکاب جرم و ....