چکیده:
برخورداری یک مکان از شاخص های توسعه پایدار نشان دهنده بهینگی و کارامدی سیستم تصمیم گیری در سطح کلان است. توسعه پایدار، جلوه های مکانی- فضایی را به گونه ای به نمایش می گذارد که در آن، تبعیض و بی عدالتی به صورت بسیار چمشگیر و ناخوشایند، مشاهده نمی شود. با توجه به اهمیت استان فارس به عنوان یکی از مناطق تاریخی و استراتژیک در کشور و اهمیت توریستی، اقتصادی، صنعتی و رفاهی آن، بررسی وضعیت کمی و کیفی توسعه پایدار در این استان را ضروری ساخته است. با توجه به این امر، تحقیق پیش رو توسعه ی شاخص های توسعه ی فضایی در بخش های آموزشی، بهداشتی، فرهنگی و ساخت های زیربنایی در استان فارس، مطالعه و ارزیابی شود و ۴ شهرستان منتخب این استان با توجه به سطح برخورداری از این شاخصها سطح بندی گردد. نتایج به دست آمده از این پژوهش، نشانگر آن است که استان فارس با وجود اینکه از موقعیت خاص گردشگری و اقتصادی برخورداراست، باز هم از استان های محروم کشور به شمار می آید. افزون بر آن، نوعی عدم تعادل و ناهمگنی در توزیع و توسعه ی امکانات و شاخصهای توسعه ای در سطح شهرهای منتخب استان مشاهده می شود. بر اساس تحلیل و نتایج به دست آمده از ۱۳ شاخص آمایش اقتصادی فضا از مجموع ۴ شهرستان منتخب استان فارس، شهرستان شیراز به عنوان گزینه برخوردار، نیریز در گروه نیمه محروم و دو شهرستان آباده و لارستان در طبقه ی محروم قرار دارند.
Space organization or homogeneous development of space organizing is a necessity concern of politicians and planners in the various national, regional and trans-regional scales. Space planning or spatial arrangement is a trend for efficiency making, logical arranging, balance maintaining, equilibrium, and harmony between population and economic infrastructures established in geographic space. Also, it is intended to prevent possible imbalances and destructive-negative reflections on the land space. In this study, we analyze some development indicators in the 4 boundaries counties of Fars Province corresponding to social-economic, education-culture, health care and infrastructural services with 13 sub-indicators. The prevailing approach of this research, despite the applicability, takes a descriptive and analytical nature. In order to guarantee the credibility and precision, all calculations perform under the statistical analysis methods such as Multi-Criteria Decision Making (MCDM) and Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) followed by Entropy Shannon to calculate of the weight of each index. The results of this research indicated that among the border Counties of Fars Province, the county of Shiraz and Neyriz ranked first whereas we observed suitable qualifications in development index.
خلاصه ماشینی:
آمایش اقتصادی شهرستانهای استان فارس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روشهای تصمیم گیری چندمعیاره محسن سلطان آبادی 1، زهرا اسدپور *2 تاریخ دریافت مقاله: 10/02/1396 تاریخ پذیرش مقاله: 08/05/1396 صفحات: 31 - 23 چکیده برخورداری یک مکان از شاخصهای توسعه پایدار نشان دهنده بهینگی و کارامدی سیستم تصمیمگیری در سطح کلان است.
بر این اساس، در پژوهش حاضر کوشش شده است تا با بهره گبری از تکنیکهای تصمیمگیری چند شاخصه، وضعیت توسعه و توزیع فضایی برخی از شاخصهای توسعه یافتگی در چهار شهرستان منتخب این استان مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد.
از میاان روشهاای موجااود در ایاان زمینااه، روش شااباهت بااه گزینااه ی ایاادهآل )تاپسیس( 2 برای سطحبندی و از ضریب آنتروپای شاانون بارای - Multi-Criteria Decision Making (MCDM) - Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) تعیین ضریب اهمیت هر یک ازشاخصها اساتفاده شاده اسات.
6- یافتهها در این پژوهش برای اولویتدهی به شاخصها در سطح چهار شهرستان منتخب استان فارس، نخست وضعیت توزیع و توسعهی امکانات و شاخصهای توسعه در سطح استان را مورد تحلیل و ارزیابی مقایسهای قرار داده است.
جدول شمارهی6، رتبههای هر یک از چهار شهرستان منتخب استان فارس را بر اساس شاخصهای پژوهش که با استفاده از تکنیک روش شباهت به گزینهی ایده-آل )تاپسیس( بدست آمده است، نشان میدهد.
نتیجه گیری در این پژوهش شهرستانهای منتخب استان فارس از نظر برخورداری از شاخصهای توسعهی فضایی) 13 شاخص( ارزیابی شدند.