چکیده:
آیتالله هاشمی رفسنجانی، از جمله چهرههای اصلی انقلاب اسلامی است که نه تنها در پیش از وقوع انقلاب اسلامی به مبارزه و مجاهدت در راه اسلام و ایران پرداخت، که پس از آن نیز با حضور موثر و دغدغهمند خویش در عرصههای مختلف سیاسی و تصمیمگیری کشور، نقش موثری را در اعتلای وضعیت اقتصادی و سیاسی در داخل و در عرصه بینالمللی داشته است. توجه وی به اشخاصی در تاریخ ایران، همچون امیرکبیر، نشان از کانون اصلی توجه وی به توسعه و اصلاحات زیربنایی امور داشته و اندیشه و اخلاق عملگرایی را برای وی به فراهم آورده بود که منجر به پایهگذار نوسازی و توسعه اقتصادی در اندیشه و عمل در کشور، به ویژه در دوره ریاست جمهوری ایشان شده، به گونهای که لقب سردار سازندگی را برای ایشان به ارمغان آورد. هدف این مقاله که با روش تاریخی- توصیفی انجام شده آن است که اندیشهها و اخلاق اقتصادی آیتالله هاشمی رفسجانی را بررسی کند و نتایج به دست آمده آن نشان از آن دارد که دو رشته عوامل داخلی و خارجی بر این اندیشهها و اخلاق مذکور اثر داشته و منجر به عملی شدن آنها در چارچوب سیاستهای توسعه و نوسازی آیتالله هاشمی رفسنجانی در برنامههای توسعه کشور شده است.
خلاصه ماشینی:
زمینه های شکل گیری اندیشه ها و اخلاق عملگرای اقتصادی آیت الله هاشمی رفسنجانی و پیامدهای آن در توسعه جمهوری اسلامی ایران سید اسدالله اطهری */ سعید جهانگیری **/ حامد عمویی ***٢ 1 چکیده آیت الله اکبرهاشمی رفسنجانی، از جمله چهره های اصلی انقلاب اسلامی است که نه تنها در پیش از وقوع انقلاب به مبارزه و مجاهدت در راه اسلام و ایران پرداخت ، کـه پـس از آن نیـز بـا حضـور مـؤثر و دغدغه مند خویش در عرصه های مختلف سیاسی و تصـمیم گیـری کشـور، نقـش مـوثری را در اعـتلای وضعیت اقتصادی و سیاسی در داخل و در عرصه بین المللی داشته است .
پس پرسش اصلی مقاله آن است که چـه عواملی موجب تعمیق اندیشه های و اخلاق میانه روانه اقتصادیهاشمی رفسنجانی برای دستیابی به توسعه اقتصادی شده است ؟ فرضیه پاسخ دهنده به این پرسـش بیـان مـیدارد کـه دو دسـته 144 عوامل داخلی و خارجی موجب تعمیق اندیشـه هـای میانـه روانـه و اخـلاق عملگـرای اقتصـادی آیت الله هاشمی رفسنجانی برای دستیابی به توسعه اقتصادی جمهوری اسلامی ایـران بـه عنـوان پیامد شده است .
در کل و بر پایه این عوامل ، اثرگذار داخلی و خارجی،هاشمی رفسـنجانی نوسـازی و توسـعه اقتصادی را به عنوان مجموعه شیوه هـا و روش ها و مکانیزم های علمی و عقلانی نـوینی مـیدانسـت که ضمن ارتقای سطح زندگی جامعه و رفاه اجتماعی کشور، مباحث نوینی که در پـی تحـولات بین المللی بر ایران نیز حاکم شده بود را مورد توجه و اهمیت قرار میداد»(حسنی، ١٣٧٨: ٤٢).