چکیده:
با توجه به نقش مهم شبکههای بازاریابی در توسعه اقتصادی خوشههای صنعتی، هدف پژوهش حاضر، طراحی مدل فرایند شبکهسازی فعالیتهای بازاریابی در بستر خوشههای صنعتی ایران است. جهت طراحی مدل مذکور از روش تحقیق «نظریه برخاسته از دادهها» استفاده شده است. بدین منظور با انجام مصاحبه با عاملان توسعه خوشهها و مدیران بنگاههای درگیر در شبکهها، و مطالعه اسناد سازمانی، منابع اطلاعاتی موردنیاز جمعآوری شد. سپس با انجام کدگذاری باز، محوری و گزینشی مدل شبکهسازی فعالیتهای بازاریابی تدوین گردید. بنا بر نتایج تحقیق، انگیزه مشترک شرکا جهت حل مسئله یا بهرهبرداری از فرصتهای بازاریابی علت اصلی شکلگیری شبکههای بازاریابی است. شبکههای بازاریابی گستره وسیعی از شبکههای رسمی و غیررسمی را شامل میشود که طی مراحل پنجگانه آغازین، تشکیل هسته اولیه، بروز تنش، سازماندهی و اقدام شکل میگیرند. بستر فرهنگی، تاریخی و نهادی خوشه، ویژگیهای فردی-شخصیتی مدیران، ویژگیهای راهبر شبکه و ویژگیهای ساختاری بنگاه بر فعالیتهای شبکهسازی تاثیرگذارند. مهمترین منافع شبکهسازی کاهش هزینههای بازاریابی و ارتقاء توان رقابتی بنگاههای عضو شبکه است. بنا بر نتایج پژوهش حاضر، مدیران بنگاهها میتوانند با تقویت قابلیتهای شبکهسازی خود، از آن بهعنوان ابزار توسعه کسبوکار استفاده نمایند.
Abstract:Due to important role of marketing networks in the process of maturation of industrial clusters, this study aims to design a model of marketing network formation in Iran’s industrial clusters context. Applying a grounded theory approach, we interviewed with the clusters promotion agents and managers involved in the networks, and collected organizational documents, as required by the study. Using open, axial and selective coding technique, a model of marketing network has been formed. Results show that the shared motivation of partners to solve common problems or exploit marketing opportunities is the main cause of the formation of marketing network. Marketing networks include a wide range of formal and informal networks that are formed during five stages; the inception, formation of initial core, tension, organizing and action. The cultural, historical and institutional context of cluster, personality of managers/ owners, characteristics of network promoter agent and firms' structural characteristics affect networking activities. The major advantages of networking are reducing marketing costs and stimulating competitiveness among the network members. The findings also suggest that strengthening networking capabilities, may help the managers to promote their own businesses .
خلاصه ماشینی:
اما، با توجه به اينکه بسياري از بنگاه هاي فعـال در خوشه ها خـرد و کـوچک بوده (٢٠٠٨ ,Andadari)، و اين بنگاه ها با محدوديت هاي متعددي مواجه هستند (٢٠١٢ ,Claeys &De Maeseneire )، لذا، سياست هاي توسعه اي بر افزايش قابليت رقابتي اين کسب وکارها از طريق شبکه سازي و ترکيب رقابت و همکاري به منظور يادگيري و نوآوري تأکيد دارند (٢٠٠٧ ,Szamosi &Karaev, Koh, ).
همچنين چندين تحقيق شبکه هاي کسب وکار شکل گرفته در درون خوشه هاي صنعتي را به صورت مطالعه موردي بررسي کرده اند ,Kajikawa ;٢٠١٠ ,Visvanathan &Anbumozhi, Gunjima, Prem Ananth, ) (٢٠٠٥ ,Thompson ;٢٠٠٤ ,Lake ;٢٠١٠ ,Matsushima &Takeda, Sakata, .
روش تحقيق روش تحقيق پـژوهش حـاضر کيفي- اکتشـافي است ، و پـژوهشگران بـا استفـاده از راهبرد پژوهشي نظريه برخاسته از داده ها، اقدام به جمع آوري و تحليل داده ها نموده و نظريه اي در زمينه فرايند شبکه سازي فعاليت هاي بازاريابي در بستر خوشه هاي صنعتي ايران ارائه دادند (٢٠١١ ,Mills &Birks ).
بر اين اساس ، پس از انجام ١٤ مصاحبه با عاملان توسعه خوشه هاي صنعتي و مديران بنگاه هاي فعال در شبکه ها، و مطالعه ١٦ مورد اسناد سازماني، مقوله ها به حد اشباع رسيدند؛ يعني در بررسي آخرين نمونه هاي مطالعه شده ، ايده ها و مفاهيم جديد بيشتري شناسايي نشده و مفاهيم موجود به وسيله تحليل بيشتر داده ها به چالش کشيده نميشدند (٢٠١٤ ,Saarikallio &McFerran ).