چکیده:
چکیده برای ایجاد مسئولیت مدنی وجود سه رکن لازم و ضروری است. 1. فعل زیانبار2.ورود زیان 3.رابطه سببیت.افزون بر همه اینها باید علم تفصیلی به سبب ضرر وجود داشته باشد، لیکن بنا به هر دلیلی اگر این علم تفصیلی وجود نداشت و به تعبیری دیگر در سبب مجمل، تعیین شخص مسئول دشوار می گردد. حقوق مسئولیت مدنی ایران در این باره صریح نبوده و مساله را مسکوت باقی گذاشته است. با توجه به اختلاط حوزه های مسئولیت مدنی و مسئولیت کیفری در حقوق کشور ایران، مصادیق و حالات مسئولیت مدنی در فرض علم اجمالی در قانون مجازات اسلامی آورده شده است و مبانی انتساب مسئولیت به صورت موردی بوده و عمدتا فاقد یک نظام جامع و منسجم در این خصوص است. در حقوق کشور انگلیس در هر دوره یک نوع فرضیه برای شناسایی شخص مسئول در فرض علم اجمالی به سبب ضرر مطرح شده است؛ گاه از مسئولیت جایگزینی صحبت به میان آمده است؛ گاه از نظریه سهم بازار سخن به میان آمده و گاه از نظریه یا همه یا هیچ استفاده کرده اند. موضوع این مقاله برگرفته از پرونده های مسؤلیت مدنی است که در آنها در خصوص سبب ضرر، علم اجمالی داریم و تعیین سبب برای ما اهمیت دارد. مطالب با روش فیش برداری کتابخانه ای جمع آوری شده است و در نهایت براساس نظریه تساوی یک راهکار پیشنهاد میشود. کلید واژگان: مسئولیت مدنی، علم اجمالی، رابطه سببیت، جبران خسارت.
It is necessary to establish a relationship on three pillars of civic responsibility. Due to the loss must have detailed knowledge, but if porany reason this detailed knowledge is not responsible for the determination becomes difficul. Rights in Iran since the provisions of the responsibility of civil material bearing on this is not due to the incorporation of legal contexts, examples and scenarios responsible for civil assumed due to take place in the penal code had converted to Islamic therefore, the assignment of responsibility to case basis and subject to a rigid system and there is not one. In contrat, in the british rights in any period of a kind of hypothesis responsible for identifying assumption in science, glancing due to the detriment of responsibility three is an alternative to the accuracy of the theory, market share, all or nothing theory. The subject of this paper is thaken from the civil liability in which we know only a little about the vague cause of loss and it is important for us to determine the cause. Contents are collected by taking notes from library resource and finally and a solution based on the equation theory is proposed. Keywords: civil responsibility, brief information, relation about causality compensation.
خلاصه ماشینی:
در حقوق کشور انگليس در هر دوره يک نوع فرضيه براي شناسايي شخص مسئول در فرض علم اجمالي به سبب ضرر مطرح شده است ؛ گاه از مسئوليت جايگزيني صحبت به ميان آمده اســت ؛ گاه از نظريه ســهم بازار سخن به ميان آمده و گاه از نظريه يا همه يا هيچ اســتفاده کرده اند.
حال ممکن است اين ايراد مطرح شود که در صورت علم اجمالي به ســبب ، به دليل اين که نمي توان علت واقعي را از ميان اشخاص متعدد، تشخيص داد و نمي توان بر اساس حدس و گمان حکم به محکوميت هيچ کس صادر کرد و از سويي ارکان مسئوليت مدني و از جمله رابطه سببيت نيز بايد محرز باشد، بنابراين هيچ يک از اشخاص مورد ترديد، مسئول نخواهند بود.
البته برخي قايلين به مسئوليت تضامني در تعدد اسباب ، در باب سبب مجمل بر اين عقيده اند که با توجه به اين که تحميل مسئوليت به يک نفر از طريق قرعه ترجيح بلا مرجح اســت و مسئوليت تضامني برخلاف اصل است و فقط در شرايط خاص و در صورتي که حادثۀ زيانبار به نحو مستقل به عوامل متعدد 1- Fairchild قابل انتساب باشد، مي تواند جاري شود، بنابراين بهترين راه حل ، توزيع مسئوليت به نحو تســاوي اســت (عباســلو، ١٣٩٠، ص ١٠٠) بعضي حقوق دانان نيز پس از بررسي موضوع سبب مجمل بيان کرده اند که گاه تضمين حق مورد حمايت ، ايجاب مي کند که اشــخاص متعددي که ســبب حادثه نبوده اند مسئول جبران خسارت ناشــي از آن شــوند؛ چنان که در مــورد تلف مال مغصوب همه غاصبان مســئول خســارت مالک مي شــوند، هر چند که هيچ دخالتي در اين اتلاف نداشته باشند.