چکیده:
افزایش رقابت جهانی، سازمانها را مجبور میکند که از منابع موجود استفاده بهینه و کارا نمایند تا عملکرد سازمانی خود را بهبود بخشند. یکی از ابزارهای بهبود عملکرد سازمانها، سرمایهگذاری در فنّاوری اطلاعات (IT) است که در سی سال گذشته رشد چشمگیری داشته است. درحالیکه سازمانها سعی دارند تا با سرمایهگذاری در فنّاوری اطلاعات، عملکرد سازمانی خود را بهبود بخشند، بسیاری از مطالعات پیشین نشاندهنده غیرمعنیدار بودن اثر فنّاوری اطلاعات بر بهرهوری سازمانهاست. در سالهای اخیر، برخی مطالعات کوشش نمودهاند تا عدم صحت تناقض IT–بهرهوری را اثبات نمایند. براساس این مطالعات، فنّاوری اطلاعات تأثیر مستقیم بر بهرهوری سازمان ندارد و از طریق بهبود فرایند کسب و کار و فرایند تصمیمگیری غیرمتمرکز در سازمان، عملکرد سازمان را ارتقاء میبخشد و منجر به بهبود بهرهوری سازمان میشود. هدف از این مطالعه، بررسی اثر IT بر بهرهوری سازمانها با استفاده از پرسشنامه در نمونهای از سازمانهای تولیدی و خدماتی استان آذربایجان شرقی و در قلمرو زمانی سال 1388 است. نتایج تحقیق نشاندهنده تأثیر مثبت فنّاوری اطلاعات (IT) بهعنوان یک متغیر تأثیرگذار بر دو عامل اشارهشده، یعنی تمرکززدایی از فرآیند تصمیمگیری و بهبود فرآیندهای کسب و کار، میتواند منجر به افزایش بهرهوری در سازمان شود.
Investments in information technology (IT) have grown continuously over the past 30 years. Recently, IT has become the largest item of capital expenditure in most organizations. While organizations have invested in IT as a means to improve organizational performance, many previous researches have failed to show any evidence of the IT impact on organizational productivity. This "IT productivity paradox" has been a debated issue since the mid-1980s while recent firm level studies have claimed that the IT productivity paradox no longer exists. According to these studies, information technology alone will not necessarily improve organizational performance. Improved processes and organizational performance is a result of the right information technology applied within the right business process. Thus, this research investigated the impact of IT on productivity of organizations with variables such as "decentralized decision making" and "improved business processes". The primary data collected from manufacturing and services firms of East-Azerbaijan questionnaire. The results of this study indicated the positive effect of information technology (IT) as an effective variable on "decentralized decision making" and "improved business processes" that leads to high productivity of organizations.
خلاصه ماشینی:
نتايج تحقيق نشان دهنده تأثير مثبت فّناوري اطلاعات (IT) به عنوان يک متغير تأثيرگذاربر دو عامل اشاره شده ، يعني تمرکززدايي از فرآيند تصميم گيري و بهبود فرآيندهاي کسب و کار، ميتواند منجر به افزايش بهره وري در سازمان شود.
ملويـل ، 29 کرامر، و گوربخاني به ايـن نتيجـه رسـيده انـد کـه سـرمايه گـذاري در فّّنـاوري اطلاعـات از طريـق تمرکززدايي از فرايند تصميم گيري باعـث افـزايش بهـره وري مـي شـود Melville, Kraemer,and) (٢٠٠٤ Gurbaxani برينجولفسن و هيت نشان دادندکه سازمان هايي که سرمايه گـذاري در IT را بـا تمرکززدايي ازفعاليت هاي کاري ترکيب مي نمايند بهره وري آنها حدود پنج درصد بـيش از سـاير سازمان هاست ، اما سازمان هايي که بدون ايجاد نظـام جديـد تصـميم گيـري ، در IT سـرمايه گـذاري مي نمايند دچار زيان مي گردنـد.
با توجه به مطالب اشاره شده ، سرمايه گذاري در IT از دو طريق منجر به تمرکززدايي از فرايند تصميم گيري و در نتيجه افزايش بهره وري مي شود: الف ) فّناوري اطلاعات از طريـق افـزايش آگـاهي و اطلاعـات نيـروي کـار بـه آنهـا توانـايي مشارکت در فرايندتصميم گيري سازماني را مي بخشد؛ ب ) فّّناوري اطلاعـات از طريـق تسـهيل دسترسـي بـه اطلاعـات ، امکـان اسـتفاده ازبيشـترين اطلاعات را فراهم مي نمايد و از تمرکز بر اطلاعات محدود جلوگيري مـي نمايـد ,Charoenngam) Ogunlana, and Ning-Fu 2004).
فرضيه ٢:افزايش سرمايه گذاري در فّناوري اطلاعات باعث افزايش اثر بهبود فرايند کسـب و کار بر بهره وري سازمان مي شود.