چکیده:
هدف پژوهش حاضر توسعه راهبردهای بهبود تسهیم دانش در شبکههای اجتماعی علمی پیوسته از طریق شناخت عوامل مؤثر و بازدارنده بر تمایل به اشتراک دانش در این شبکههاست. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری دادهها، توصیفی از نوع پیمایشی و با روش نمونهگیری خوشهای انجام شده است. جامعه پژوهش را کلیه پژوهشگران (اعضای هیئت علمی) دو دانشگاه «شیراز» و «خلیج فارس بوشهر» تشکیل میدهند که با توجه به جمعیت 900 نفری، 269 نفر از این جامعه بر مبنای جدول «مورگان» بهعنوان نمونه تعیین گردید. گردآوری دادهها بر مبنای پرسشنامه بررسی عوامل مؤثر بر اشتراک دانش در جوامع مجازی «ژائو» انجام گرفت. یافتهها نشان داد که از بین عوامل مؤثر بر تمایل پژوهشگران به اشتراک دانش، بهترتیب، عوامل «چشمانداز مشترک» با اختلاف میانگین 82/4، «عمل متقابل» با اختلاف میانگین 04/4 و «اطمینان در تمایل به اشتراکگذاری» با اختلاف میانگین 34/3 دارای بیشترین سهم در افزایش تمایل پژوهشگران به اشتراک دانش هستند. در این بین «وابستگی اجتماعی» با میانگین 42/0- و نمره t، 48/4- و با توجه به معنادارشدن رابطه، تأثیر بازدارنده بر تمایل به اشتراک دانش داشته است. با توجه به تأثیر مثبت «چشمانداز مشترک»، «عمل متقابل» و «اطمینان در تمایل به اشتراک دانش» میتوان با ایجاد شبکههای اجتماعی علمی-تخصصی، امکان حضور پژوهشگران همرشته و با قلمروهای مشابه را فراهم کرد تا بدینطریق به تبادل دانش تخصصی با یکدیگر بپردازند. همچنین، با ایجاد زمینههای آشنایی بیشتر پژوهشگران با این شاهراههای ارتباط علمی، میتوان علاوه بر تشویق آنان به استفاده و اشتراک دانش بیش از پیش در شبکههای اجتماعی علمی پیوسته، سرعت تولید علم را نیز بالا برد.
The current study aimed to develop strategies to improve knowledge sharing on online scientific social networks by identifying incentive and disincentive factors that have effects on willingness to share knowledge.
Applied research was used to collect data using cluster sampling. The study population consisted of Shiraz University and Persian Gulf University faculties. A sample of 269 persons was determined by Morgan table according to whole population (900 persons). In order to gather data the questionnaire by Zhao was used.
Findings showed that common vision, factors shared vision with the mean difference 4/82, reciprocity with the mean difference 4/04 and confidence in sharing with the mean difference 3/34, have the most effects and can be used as basis of knowledge sharing development strategies. Social affiliation with an average -0/42 has negative effect to knowledge sharing.
Given the positive impact of a shared vision, mutual interaction and confidence in the desire to share knowledge, it is possible by creating specialized scientific social networks to allow the presence of researchers of the same field and with the same realms.