چکیده:
فرهنگ سازمانی، الگویی مشترک و نسبتاً پایدار از ارزشها، باورها و اعتقادات اساسی در یک سازمان است. بنابراین انجام هر گونه تغییر و تحول بنیادی در سازمان تنها از طریق شناخت فرهنگ سازمان و ارزشهای درون یک جامعه امکان پذیر است. در این مقاله تلاش شده است تا مدل سنجش و ارزیابی فرهنگ سازمانی سازمانهای نظام اداری کشور، متناسب با مؤلفهها و شاخصهای بومی، طراحی و پیشنهاد شود. برای دستیابی به الگوی ذکر شده، ابتدا ناگزیر از مطالعه و بررسی مدلها و الگوهای مختلف فرهنگ سازمانی که توسط نظریهپردازان و صاحبنظران ارائه شدهاست، استفاده شد و پس از بررسی دقیق این مدلها و تحلیل نقاط قوت و ضعف هر کدام، سیاستهای کلان نظام اداری کشور- ابلاغی مقام معظم رهبری- با استفاده از روش پژوهش دادهبنیاد، مورد بررسی وکنکاش قرار گرفت و با توجه به اقتضائات و الزامات سازمانهای نظام اداری، ابعاد، مؤلفهها و شاخصهای الگوی پیشنهادی احصا شد و با توجه به ابعاد سازمانی در قالب 5 نوع فرهنگ: ماموریتگرا، انسانگرا، قانونگرا، تحولگرا و مکتبی، 24 مؤلفه و 158 شاخص، دسته بندی شد. الگوی پیشنهادی برای سازمانهای نظام اداری کشور، یک الگوی بومی و منحصربهفرد است که بر آموزههای دینی و ارزشهای انقلاب اسلامی پای میفشارد؛ بر متغیرهای تأثیرگذار درون و برونسازمانی، توجه ویژه دارد و از غنای نظری و چارچوب مفهومی قوی، برخوردار است.
خلاصه ماشینی:
براي دستيابي به الگوي ذکر شده ، ابتدا ناگزير از مطالعه و بررسي مدل ها و الگوهاي مختلف فرهنگ سازماني که توسط نظريه پردازان و صاحب نظران ارائه شده است ، استفاده شد و پس از بررسي دقيق اين مدل ها و تحليل نقاط قوت و ضعف هر کدام ، سياست هاي کلان نظام اداري کشور- ابلاغي مقام معظم رهبري - با استفاده از روش پژوهش داده بنياد، مورد بررسي وکنکاش قرار گرفت و با توجه به اقتضائات و الزامات سازمان هاي نظام اداري ، ابعاد، مؤلفه ها و شاخص هاي الگوي پيشنهادي احصا شد و با توجه به ابعاد سازماني در قالب ۵ نوع فرهنگ : ماموريت گرا، انسان گرا، قانون گرا، تحول گرا و مکتبي ، ۲۴ مؤلفه و ۱۵۸ شاخص ، دسته بندي شد.
اين مؤلفه ها که مؤلفه هاي فرهنگي نظام اداري کشور را شامل مي شوند، به قرار زير است : کرامت انساني ، عدالت محوري ، کارآمدسازي ، دانايي محوري ، ارزش هاي اسلامي ، مسـؤوليت اجتماعي ، نوآوري و ابتکـار، تحـول و نـوشـوندگي ، مسـؤوليت پـذيري و پاسـخگويي ، ارزش هـاي اخلاقي (اخلاق حرفه اي )، معنويت افزايي ، نگرش سيستمي ، بهبود نظام ها و روش ها، قانون گرايـي ، انضباط اجتماعي ، تنظيم روابط سازماني ، رصد و پايش ، اجرنهادن به سرمايه انسـاني ، اجـرنهـادن بـه سرمايه اجتماعي ، توانمندسازي کارکنان ، حفظ و صيانت ، شايسـته سـالاري ، وجـدان کـاري ، مـردم داري و تکريم ارباب رجوع .