چکیده:
شهادت یکی از قدیمی ترین راه های اثبات دعوا وجرم است. و شاهد عبارت است از اخبار صحیح از وقوع امری برای اثبات در جلسه دادگاه و اگر 2 شاهد بعداز اداء شهادت مدعی شوند که به دروغ شهادت داده اند یا در شهادت خوداشتباه کرده اند. این امر به منزله رجوع از شهادت می باشد. هرگاه که 2 شاهد یا چند شاهد در اموری شهادت می دهند و بعداز آن از شهادت خود رجوع می کنند اگر قبل از صدور حکم باشد،حکم کردن طبق آن شهادت ممتنع است. حال بررسی کنیم که اگر بعد از صدور حکم از شهادت رجوع کنند چه تاثیری بر حکم قاضی دارد؟ چه پیامدهایی در پی خواهد داشت؟ آیا شاهدانی که از شهادت خود رجوع می کنند ضامن و مسئول جبران خسارت هستند؟
خلاصه ماشینی:
( محمد جعفرجعفری لنگرودی، ترمینولوژی حقوق، ص 329) اگر دوشاهد درجایی که دو شاهد لازم است، یا بیش ازدوشاهد درمواردی که شهود بیشتری معتبراست پیش از صدور حکم، ازشهادت رجوع نماید صدورحکم غیرممکن است؛ زیرا حکم قاضی تابع شهادت می باشد وشهادت نیز از بین رفته است و نیز به دلیل اینکه قاضی نمی داند درگفته اول خود راست می گفتند یادر گفته دومشان؛ بنابراین به درستی شهادت گمان پیدا نمی کنند.
ودرجواهرمی فرماید که خلافی دراین 2مورد عدم صدورحکم وعدم غرامت) دربین ما فقهای امامیه، نیست ودلیل براین عدم حکم و عدم غرامت پس از رجوع از بینه از اراء شهادت و پیش از حکم همان انصراف ادله جهت شهادت از قتل چنین شهادتی است که 2 شاهد دعوا از شهادت خود عدول می کنند و هرگاه اعتراف کنند به اینکه عامدآً شهادت دروغ دادهاند (خلاف واقع داده اند) مرتکب فسق (معصیت کبیره شده اند) در غیر این صورت مرتکب فسق نشده اند.
( مستند تحریر الوسیله حضرت آیت الله العظمی امام خمینی (ره) ج اول، ص370، 368) بخش هشتم: رجوع شهادت بعد از صدور حکم اگر رجوع شاهد از شهادت بعد از صدور حکم باشد و مورد شهادت هم مال باشد حکم صادره نقص نمی شود و شاهد ها در برابر محکوم علیه ضامن هستند.