چکیده:
مقاله حاضر به بررسی استعارههای هستیشناختی واژه «حیوة» در قرآن بر اساس نظریه استعاره مفهومی میپردازد. اینپژوهش توصیفی- تحلیلی در صدد است کارایی این نظریه را بر اساس دادههای قرآنی بسنجد. اینکه آیا استعاره به عنوان فرایندی شناختی برای بیان معانی انتزاعی و غیر حسی قرآن، حضوری مؤثّر دارد، پس از گردآوری دادهها با استفاده از نرمافزار حبلالمتین بر اساس ترجمه آیتالله مکارم شیرازی، تفاسیر المیزان و نمونه و با توجه به دیدگاه معاصر استعاره (لیکاف و جانسون، 1980) و اصول استعاره شناختی جاکل (2002) تحلیل دادهها صورتگرفت. در شواهد بهدستآمده، واژه «حیوة» به شکلهای مختلفی از جمله کالابودن زندگی دنیا، تشبیه زندگی دنیا به بازی و سرگرمی و تشبیه مجازات و عذاب به غذا و نوشیدنی مفهومسازی شده است. کمک به ترجمه روانتر قرآن و راهگشابودن در حوزههای علوم شناختی و قرآنی از کاربردهای عملی این پژوهش است. یافتههای این پژوهش، افق جدیدی در اختیار مخاطب قرار میدهد تا به درک بهتری از آیات دست یابد.
خلاصه ماشینی:
اينکه آيا استعاره به عنوان فرايندي شناختي براي بيان معاني انتزاعي و غير حسي قرآن ، حضوري مؤّثر دارد، پس از گردآوري داده ها با استفاده از نرم افزار حبل المتين بر اساس ترجمه آيت الله مکارم شيرازي، تفاسير الميزان و نمونه و با توجه به ديدگاه معاصر استعاره (ليکاف و جانسون ، ١٩٨٠) و اصول استعاره شناختي جاکل (٢٠٠٢) تحليل داده ها صورت گرفت .
از اين ميان از آنجا ١٨٠ که پيام هاي قرآني در بسياري موارد به صورت غير مستقيم بيان شده است ، تلاش بر اين است در اين پژوهش ، از بين مفاهيم استعاري مختلف ، به بررسي هستيشناختي مفهوم واژه «حيوة » در قرآن در چارچوب معناشناسي شناختي و بر اساس نظريه استعاره مفهومي بپردازيم .
از پرسش هاي اصلي اين پژوهش آن است که با بررسي استعاره هاي هستيشناختي واژه حيوة در قرآن کريم ، بر اساس نظريه استعاره مفهومي، به چه ويژگيهايي براي تبيين و تفسير بهتر اين واژه ميتوان دست يافت ؟ پرسش اصلي ديگر اينکه آيا استعاره هاي هستيشناختي، به عنوان فرايندي شناختي، براي بيان مفاهيم انتزاعي و غير حسّي واژه حيوة در قرآن کريم ، حضوري مؤّثر دارند؟ براي پاسخ به اين پرسش ها بر اساس ديدگاه ليکاف و جانسون (١٩٨٠) استعاره هستيشناختي را تبيين ميکنيم و ١٨١ سپس به بررسي و تحليل داده هاي استخراج شده با استفاده از اصول جاکل (٢٠٠٢)، ميپردازيم .
فرضيه دوم پژوهش حاضر اين است که استعاره هاي هستيشناختي، به عنوان فرايندي شناختي، براي بيان مفاهيم انتزاعي و غير حسّي واژه حيوة در قرآن کريم ، حضوري مؤّثر دارند.