چکیده:
علیرغم وجود ارتباط بین صادرات و رشد اقتصادی، هنوز ارتباط قطعی بین این دو متغیر از این حیث که کدامیک علت دیگری است، شناخته شده نیست. ارتباط بین این دو متغیر بسته به ساختاری اقتصادی کشورها متفاوت می-باشد. در همین راستا این مقاله به دنبال بررسی ارتباط علّی بین صادرات حقیقی بخش کشاورزی و رشد بخش کشاورزی در ایران با استفاده از روش مدلسازی علّی جدید می باشد. بدین منظور از روش گراف های غیر چرخشی سودار (DAG) به منظور شناسا نمودن شوکهای ساختاری در مدل VAR ساختاری استفاده شده است. کاربرد روش DAG امکان آزمون ساختار علّی همزمان و پویای پیوند صادرات-رشد اقتصادی را فراهم مینماید. نتایج نشان داد رابطه علّی بین صادارت بخش کشاورزی و رشد بخش کشاورزی در ایران یکطرفه و از رشد بخش کشاورزی به سمت صادارت بخش کشاورزی است. این امر تأیید کننده فرضیه رشد محور صادرات در بخش کشاورزی می-باشد. همچنین سرمایهگذاری در بخش کشاورزی نقش بسیار مهمی در توضیح رشد بخش کشاورزی و صادرات بخش کشاورزی ایران دارد، بنابراین ایجاد مشوقهای لازم توسط سیاستگذاران جهت سرمایهگذاری در بخش کشاورزی پیشنهاد می گردد.
Despite the relationship between exports and economic growth, there is not a clear causality relationship between these variables. This relationship is different depending on the country's economic structure. In this context, this study seeks to the causal link between the export of agriculture sector and agricultural growth in Iran using new causal approach. Directed Acyclic Graphs (DAG) method is applied to identify the structural shocks in a structural VAR model. DAG method allows the examination of both contemporaneous and dynamic causal structure of the exports-productivity nexus. The results showed that the causal relationship between the exports of agriculture and agricultural growth is unilateral and direction is from the agricultural growth to the agricultural export. This confirmed the hypothesis of growth–led export in the agriculture sector. Also investment in the agriculture sector plays an important role in explaining the agricultural growth and exports; therefore creating incentives for investment in agriculture is suggested by policy makers.
خلاصه ماشینی:
راسخ جهرمی و عابدی (١٣٩٠) به بررسی ارتباط بین رشد اقتصادی و رشد صادرات با استفاده از فرضیه ها و برآورد مدل کاربردی فدر و با استفاده از روش های همجمعی و سازوکار تصحیح خطا نشان دادند، هر سه عامل ارزش صادرات محصولات کشاورزی، نیروی کار شاغل در بخش کشاورزی و سرمایه ثابت ناخالص بخش کشاورزی تأثیر مثبت و معنیدار بر ارزش افزوده بخش کشاورزی دارند که اثر سرمایه ثابت ناخالص کشاورزی بر ارزش افزوده این بخش از دو عامل دیگر بیشتر بوده است .
در نهایت با استفاده از رابطه علی به دست آمده از گراف های غیرچرخشی سودار برای تجزیه برنانک و اعمال قیود بر ماتریس A به شکل زیر استفاده میشود: (به تصویر صفحه مراجعه شود) عنصرهای قطر اصلی ماتریس A برابر با یک میباشد، این امر نشان می دهد هر متغیر تحت تأثیر تکانه ساختاری خود قرار میگیرد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) ٢-ب ٢- الف نگاره (٢) گراف غیرچرخشی سودار (DAG) با استفاده از ماتریس همبستگی پسماندهای الگوی VAR (نگاره الف در سطح ٥ درصد، نگاره ب در سطح ١٠ درصد) در ادامه به منظور بررسی ارتباط پویای بین صادرات و رشد بخش کشاورزی نتایج به دست آمده از VAR ساختاری و واریانس خطای پیش بینی برآورد شد.
بدین منظور در این پژوهش به منظور بررسی رابطه علی بین صادرات بخش کشاورزی و رشد بخش کشاورزی به عنوان یکی از مهم ترین زیر بخش های اقتصادی ایران از رویکرد گراف های چرخشی سودار (DAG) به عنوان رویکردی جدید در مدل سازی رابطه علیت استفاده شده است .