چکیده:
وقوع سیلهای بزرگ در ایران، مخصوصا در سالهای اخیر، شناخت عوامل موثر در ایجاد، تشدید و یا کنترل سیلاب را ضروری میسازد. در این پژوهش که بر اساس مطالعه منابع کتابخانهای، رسانهای و محلی انجام شده است، به شناخت راهکارهای مفید در زمینه مقابله با این مخاطره پرداخته شده است. تبعات و خسارات مالی، روانی و اجتماعی ناشی از مخاطره سیل به حدی است که گسترش مطالعات و بهبود اقدامات در این زمینه از ضروریات حوزه پژوهش، مدیریت و اجرا محسوب میشود در زمینه مهار و کنترل سیلاب باید به این نکته توجه داشت که تمامی اقدامات باید به گونهای باشند که کمترین تغییر را در هیدرولوژی طبیعی اعمال کنند. بهترین اقدام در جهت به حداقل رساندن دخالت در محیط هیدرولوژی، نفوذ دادن روانابها به داخل زمینهای شهری است. در این پژوهش سعی بر آن است تا ضمن شناسایی علل و عوامل موثر در ایجاد یا تشدید سیلاب، راهکارهایی جهت کنترل و تقلیل خسارات و همچنین بهرهبرداری و استفاده صحیح از آبهای مازاد منجر به سیل ارائه گردد.
Huge floods in Iran, especially in recent years, makes it necessary the understanding the factors that contribute to the creation, intensification or control of floods.This study that is based on the study of library, media and local resources, identifying useful strategies to deal with this risk has been discussed. The financial, psychological and social consequences of the flood risk are to the extent that expanding studies and improving actions in this area are essential for research, management and implementation. Huge floods in Iran, especially in recent years, makes it necessary the understanding the factors that contribute to the creation, intensification or control of floods.bThis study that is based on the study of library, media and local resources, identifying useful strategies to deal with this risk has been discussed. The financial, psychological and social consequences of the flood risk are to the extent that expanding studies and improving actions in this area are essential for research, management and implementation.
خلاصه ماشینی:
ايران به *حاظ برخورداري از موقعيت کوهپايه اي و آب و هواي خشک و نيمه خشک، اگرچه در مقايسه با ديگر کشورها مقدار بارش در آن کم بوده و طي سالهاي نرمال، ميزان بارشي حدود ٦٥١ ميلي متر دارد اما بارشها در برخي نقاط کشور با شدت و دبي سريع صورت گرفته و با در نظر گرفتن خشکي طبيعت ، پس از يک بارش بلافاصله رواناب ها ايجاد شده و در صورت شدت بارش باعث مي شود سيلاب پديد آمده و خسارات هنگفتي به منابع کشاورزي و ما*ي مردم برسد(خادمي و اکبري، ١٣٩٣: ٢) موقعيت جغرافيايي شهرهاي ايران بيانگر اين امر است که با توجه به قرارگيري شهرها در مسير حوضه هاي آبريز مختلف ضرورت پيش بيني هاي لازم براي سيلابها احساس مي شود و مي بايست شهرسازان و برنامه ريزان شهري، زمين شناسان و جغرافيدانان به بررسي دقيق علل و عوامل ايجاد اين بلاياي طبيعي در مناطق شهري بپردازند و راهکارهاي لازم را براي کاهش اثرات آن پيش بيني کنند(دفتر مطا*عات و برنامه ريزي شهرتهران، ١ؤ١٣: ٤٠١).
ضمن اينکه آب باران به خودي خود بسيار آ*وده است و اگر بدون تصفيه وارد رودخانه شود کيفيت آب آنرا به شدت کاهش مي دهد کارشناسان به اين نتيجه رسيدند که براي تقليل و به حداقل رساندن دستکاري و دخا*ت در محيط هيدرو*وژيکي بهتر آن است که در هر جاي ممکن روانابهاي ناشي از بارندگي را به داخل خا کهاي مناطق شهري نفوذ دهيم .