چکیده:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامههای توانمندسازی در مناطق حاشیهنشین در افزایش مشارکت اجتماعی انجامشده است. این پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی میباشد. جامعه آماری تحقیق کلیه ساکنان شهرستان پاکدشت ( محله استاد شهریار) بودند که جمعیت مناطق حاشیهنشین آن در حدود سی هزار نفر تخمین زده میشود که به این ترتیب حجم نمونه با استفاده از جدول کوکران عدد 379 به دست آمده است. ابزار مورد استفاده جهت جمع-آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که روایی و پایایی آنها مورد تائید قرار گرفت. پس از توزیع و جمعآوری پرسشنامهها با استفاده از آزمون رگرسیون و نرمافزار SPSS دادهها تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین توانمندسازی و مشارکت اجتماعی رابطه مثبت وجود دارد. توانمند کردن مناطق حاشیهنشین و دادن برخی امتیازات میتواند تأثیرات بسیار مؤثری بر افراد ساکن در این محلهها با خود به همراه داشته باشد. و موجب بالا رفتن مشارکت اجتماعی آنها شود. بهطورکلی میتوان گفت توانمندسازی اجتماعمحور و مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و محلهای در یک ارتباط دوسویه با یکدیگر قرار دارند.
The present study aims to investigate the impact of empowerment programs in suburban areas on increasing social participation. This is a descriptive-analytical study. It is an applied study and a survey method is used. The population of the study consisted of all residents of Pakdasht city (Ostad Shahriar neighborhood) with an estimated population of about 30,000 in the suburbs. Thus, the sample size is obtained using Cochran's table (sample size=379). The instrument used for data collection was a researcher-made questionnaire whose validity and reliability were confirmed. Then the questionnaires were distributed among the statistical population and then regression test and SPSS software were implemented. The results showed that there is a positive relationship between empowerment and social participation. Empowering suburbs and giving them some benefits can have a huge impact on people living in these neighborhoods, increasing their social participation. Generally speaking, Community-based empowerment and citizen participation in urban and neighborhood management are in a mutual relationship.
خلاصه ماشینی:
کليدواژه ها: توانمندسازي، مشارکت اجتماعي، مناطق حاشيه نشين ،شهرستان پاک دشت ، مديريت شهري مقدمه توسعه فيزيکي و شتابان و نامتعادل شهرها، پيامدهاي نامطلوب اقتصادي، اجتماعي و کالبدي بسياري داشته که حاشيه نشيني يکي از اين آثار است .
در اين حوزه توانمندسازي نشان دادن اين حقيقت به مردم مناطق شهري است که مشارکت آثار مهمي بر توسعه ظرفيت هاي جامعه دارد(عباسي کارجگان و اسدي، ١٣٩٢: ٧٦).
(طالبي و غفوري، ١٣٩٣: ١) با توجه به اهميت مشارکت اجتماعي در مديريت شهري، يکي از اهداف سند ملي توانمندسازي و ساماندهي اسکان غيررسمي (مصوب ١٣٨٢) افزايش توان اجتماعي- اقتصادي و فرهنگي ساکنان براي اداره زندگي خود و مشارکت در فرايند ساماندهي محدوده ها و محله هاي هدف تعريف شده است .
لذا با توجه به شرايط فوق الذکر و علاقه شخصي و زندگي کردن بيش از دو دهه در اين شهرستان و آشنايي با مشکلات موجود؛ بررسي رابطه توانمندسازي در افزايش مشارکت 1Khalifa اجتماعي ساکنان اين مناطق به عنوان يکي از مؤلفه هاي اثرگذار در برون رفت مناطق حاشيه نشين شهري و محلات فرودست شهر پاکدشت از شرايط حاضر ساکنين را ضروري مي سازد.
در زمينه موضوع اين مقاله پژوهش هاي مختلفي انجام شده است به عنوان مثال ، محمد حسين عابدي (١٣٩٥) در رساله دکتري خود با عنوان تحليلي بر حاشيه نشيني و سکونتگاه هاي غير رسمي (مطالعه موردي بجنورد) اين چنين بيان مي کند، اسکان غير رسمي در ايران مانند بسياري از ديگر کشورهاي جهان ، پديده اي رو به رشد مي باشد که شهرهاي کشور را با مسائل جديدي روبرو ساخته است .