چکیده:
دوگونه هزینه کرد مال در راه خدا انفاق و پرداخت قرضالحسنه است. یکی از هدفهای اصلی انفاق در دین پس از ساخته شدن انسان، کاهش فقر در جامه است. هدف این مقاله بر پایه نظریههای موجود در زمینه اقتصاد اسلامی و فقرزدایی آن است که اثر انفاقها و قرضالحسنههای پرداختی در جامعه را بر کاهش فقر ارزیابی کند. بر این پایه مدلی طراحی شده است و این مدل با دادههای استانی (شامل 27 استان) دوره 1383-1393 به روش پانل دیتا و با استفاده از بسته نرم افزاری ایویوز 9 برآورد شده است. نتیجه بررسی نشان میدهد انفاق و قرضالحسنه از عوامل کاهنده فقر بودهاند. ضریب تاثیرگذاری انفاق بر متغیر شاخص فقر در استانهای کشور معادل 08/2- میباشد که بر پایه آن به ازای یک درصد افزایش در انفاق، با ثبات سایر شرایط و عوامل، فقر معادل 08/2 درصد کاهش مییابد. ضریب تاثیرگذاری تسهیلات قرضالحسنه
بر فقر معادل 02/4- میباشد که نشان میدهد به ازای یک درصد افزایش در تسهیلات قرضالحسنه در استانهای کشور، با ثبات دیگر شرایط، فقر معادل 02/4 درصد کاهش مییابد. نتایج حاصل از برآورد مدل و گزارشات موید وجود رابطه منفی و معنادار میان وقفه دوم مخارج عمرانی دولت و شاخص فقر در استانهای مختلف کشور میباشد و همچنین ضرایب تاثیرگذاری مخارج جاری دولت و تورم بر متغیر فقر منفی اما معنادار نمیباشند.
There are two ways to spend money in the way of Allah and spend on paying the debt. One of the main goals of charity in religion after the creation of man is the reduction of poverty in clothing. The purpose of this paper, based on existing theories on Islamic economics and poverty alleviation, is to assess the impact of charity and social security payments on poverty reduction. Based on this model, this model designed with provincial data (including 27 provinces) during the period 1383-1393 by panel data and using the Eviews 9. The results of the survey show that charity and borrowing are among the factors that reduce poverty. The coefficient of effect of charity on the poverty index in the provinces of the country is -2.8%, which is based on the one percent increase in the charity, with the stability of other conditions and factors, poverty decreases by 2.08%. This suggests that for one percent increase in loan facilities in the provinces of the country, with another stable condition, poverty reduced by 4.2%. The results of model estimation and reports confirm the existence of a negative and significant relation between the second interruption of government development expenditures and poverty indicators in different provinces of the country. Also the coefficients, the effect of current government spending and inflation on the poverty variable are negative, but not significant.
خلاصه ماشینی:
ابونوري و مالکي (١٣٨٧) در مقاله اي با عنوان ارزيابي فقر در استان سمنان طي برنامه هاي پـنج سال اول و دوم و سوم توسعه اقتصادي سعي بر اين داشته که به اين سؤال اساسي پاسـخ داده شـود که آيا سه برنامه - پنج ساله اول ، دوم و سوم توسـعه اقتصـادي (١٣٨٣-١٣٦٨) ايـران توانسـته انـد تغييري در فقر استان سمنان ايجاد کنند يا خير؟ براي پاسـخ بـه ايـن سـؤال ، خـط فقـر، شـاخص سرشمار، شاخص شکاف فقر و شاخص فوستر، گرير و توربک براساس آمار هزينه - درآمد خانوار و با استفاده از سيستم مخارج خطي (LES) بـا روش رگرسـيون هـاي بـه ظـاهر غيـر مـرتبط تکـراري (ISUR) به تفکيک در مناطق شهري و روستايي اسـتان سـمنان طـي سـال هـاي (١٣٨٣-١٣٦٨) برآورد شده است .
در اين مدل از متغير سهم درآمدي دهکي به عنوان شاخص توزيع درآمد استفاده شده است ، نتايج بـا رد فرضـيه کـوزنتس بـه طور کلي نشان دهنده اثر معنادار تسهيلات قرض الحسنه بر بهبود توزيع درآمد است ، به طـوري کـه يک واحد افزايش در تسهيلات قرض الحسـنه منجربـه ٣١٥٩٤٠-E واحـد بهبـود توزيـع درآمـد در جامعه ميشود و ضريب تصحيح خطا با مقدار٠/٩٦نيز نشـان مـيدهـد کـه در هـر دوره ٩٦ درصـد شوک وارده در کوتاه مدت به سمت مقادير بلندمدت تعديل مييابـد، در ايـن مطالعـه ضـمن تاکيـد بر احياء سنت الهي قرض الحسنه پيشنهاد ميگردد: با اجراي سياست هـاي تشـويقي مناسـب و بيـان آثار معنوي و پاداش اخروي اين عمل حسنه ، انگيزه ي افراد را در سپرده گذاري اين نوع از حساب هـا بيش از گذشته افزايش داد و با کاهش نرخ ذخاير قانوني سپرده هاي قرض الحسنه و نظارت دقيق در واگذاري تسهيلات به اقشار نيازمند، در جهت بهبود توزيع درآمد و کاهش شکاف طبقاتي در جامعه گام برداشت .