چکیده:
گردآوری متن آموزشی مناسب از شعر معاصر عرب کار طاقت فرسائی است، زیرا باید گرایشهای گوناگون شعری، گستردگی جغرافیایی و تاریخی، کثرت رخدادهای شعری و فراوانی شاعران بزرگ را در شعر معاصر عرب نشان دهد. همچنین، باتوجه به نقش تربیتی رشتههای ادبیات، لازم است که جنبه تربیتی این متون هم مد نظر باشد. کتاب «موسوعة الشعراء العرب المعاصرین(دراسات و مختارات)» نوشته «نجیب بعینی» پژوهشگرلبنانی، یکی ازاین مجموعه گزیدههای شعر معاصر عرب است که گاهی آن را به عنوان یکی منابع درسی متون نظم معاصر، معرفی مینمایند. برای شناخت ویژگیهای خوب وبد این کتاب، میتوان با روش توصیفی وتحلیلی نقد محتوای کمی وکیفی آن، دریافت که ویژگی بارز این کتاب، گزینش نمونه شعرهایی از شعر معاصر عرب است که واکنشی به مسائل سیاسی روز به شمار میرود ونوعی تعهد ادبی را در حوزه سیاست واخلاق نشان میدهد. ضمن اینکه به شعر شاعرانی از حوزه کشورهای خلیج فارس توجه کرده است که معمولا دیگر گزیده های شعر معاصر عرب، آنان را نادیده انگاشتهاند. این امر نشاندهنده پوشش گستره جغرافیایی بیشتری است، اما با این وجود فاقد شیوه علمی نگارش متن آموزشی است، نه اخلاق علمی را در استناددهی رعایت نموده ونه ازتحلیل هنری ونقد ادبی، بهره برده است. معیار موضوعی هم ندارد، لذا نمیتوان آن را شایسته یک متن آموزشی دانشگاهی در مقاطع تحصیلات تکمیلی دانست. اگرچه تدریس آن در دوره کارشناسی تا حدودی قابل قبول می نماید.
Compiling a suitable textbook from contemporary Arabic poetry is a very difficult task, because it must show the different poetic tendencies, geographical and historical extent, the multiplicity of poetic events and the plenty of great poets in contemporary Arabic poetry. Also, with considering the educational role of literature disciplines, it is necessary to pay attention to the educational aspect of these texts. The book“Mawsuʻat al-shuʻaraʼ al-ʻArab al-muʻasirin: dirasat wa-mukhtarat” written by Lebanese researcher, Najib Buʻayni, is one of these collections of the contemporary Arabic poetry, . Where are the good and bad features of the book? By the descriptive-analytical method and critique of the quantitative and qualitative content of this book, it can be understood that its prominent feature is the selection of samples of its poems. The sample poems that are a response to current political issues and show literary and moral commitment in the field of politics. In addition, this book pays attention to the poetry of poets from the Persian Gulf countries, who are usually ignored by other contemporary Arab poetry collections, which indicates the coverage of a wider geographical area. However, it does not have a scientific method of writing an educational text, and has not observed scientific ethics in citation, and has not used artistic analysis and literary criticism, and has no thematic criteria. Therefore, it can not be considered worthy of a university textbook in graduate school. However, teaching it at the undergraduate level is somewhat acceptable
خلاصه ماشینی:
ارزيابي انتقادي کتاب موسوعۀ الشعراء العرب المعاصرين نجيب بعيني فرامرز ميرزايي * چکيده گردآوري متن آموزشي مناسب از شـعر معاصـر عـرب کـار طاقـت فرسـايي اسـت ، زيـرا بايـد گرايش هاي گوناگون شعري، گستردگي جغرافيـايي و تـاريخي، کثـرت رخـدادهاي شـعري، و فراواني شاعران بزرگ را در شعر معاصر عرب نشان دهد.
ويژگيهاي خوب و بد کتاب کجاست ؟ با روش توصيفي و تحليلي نقد محتواي کمي و کيفي کتاب فرهنگ شاعران معاصر عرب (تحليل ها و گزيده هـا) مـيتـوان دريافت که ويژگي بارز اين کتاب گزينش نمونـه شـعرهايي از شـعر معاصـر عـرب اسـت کـه واکنشي به مسائل سياسي روز به شمار ميرود و نوعي تعهد ادبي را در حوزة سياست و اخـلاق نشان ميدهد.
هـم چنـين ، مقالـۀ تحليـل انتقـادي کتـاب الاتجاهات و الحرکات في الشعر العربي الحديث ، نوشـتۀ سـلمي خضـراء جيوسـي، نوشـتۀ ميرزايي و ابويساني که نويسندگان ، ضمن بررسي اين کتاب ، رويکردها و جريـان هـاي شـعر نوين عرب را بررسي کرده اند و نتيجه گرفته اند: ارزيابي اين کتاب نشان ميدهد که نويسنده در ارائۀ موضوعات شعر معاصر عـرب و تدوين کتاب از رويکردي تاريخي ـ نقدي و براساس تقسيم بندي جغرافيايي بهره برده است .
کتـاب موسوعۀ الشعرء العرب المعاصرين ٢٢ شاعر را از ميان صـدها شـاعر معاصـر عـرب گـزينش کرده است که ميتوان آنان را، باتوجه به حجـم صـفحات و تعـداد شـاعران ، بـه ترتيـب زيـر دسته بندي کرد: ـ چهار شاعر از عراق به نام هاي بدر شاکر سياب ، صافي نجفي، محمد مهدي جـواهري، و عبدالوهاب بياتي در حجم نود صفحه از اين کتاب .