چکیده:
با توجه به رشد و توسعه کسبوکارهای پلتفرمی در سالهای اخیر و اهمیت روزافزون منابع انسانی، نیاز است چگونگی مدیریت منابع انسانی کارکنان به اصطلاح «گیگ» در این شکل جدید از کسبوکار، مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. هدف این مقاله ارائه چارچوبی برای مدیریت منابع انسانی گیگ در کسبوکارهای پلتفرمی و در راستای ارزشآفرینی برای ذینفعان است. روش پژوهش کیفی و در قالب روش مطالعه چندموردی است. برای این منظور پنج پلتفرم ایرانی موردمطالعه قرار گرفتند. روش اصلی گردآوری داده، استفاده از مصاحبههای نیمه ساختاریافته با برخی مدیران و انجامدهندگان کار در کسبوکارهای پلتفرمی است که برای انتخاب آنها از نمونهگیری نظری استفاده شد. از روش تحلیل تِم برای تحلیل دادهها استفاده شد. در نتیجه تحلیل دادهها، 13 عامل محیطی، 7 کارکرد اصلی مدیریت منابع انسانی و چگونگی انجام آنها و 8 شیوه ایجاد ارزش شناسایی شد. یافتهها چارچوبی را برای مدیریت منابع انسانی گیگ در پلتفرمها از راه شناسایی نیروها و عوامل اقتضایی مؤثر بر منابع انسانی، کارکردهای اصلی مدیریت منابع انسانی در پلتفرمها و نحوه ارزشآفرینی کارکردها برای ذینفعان ارائه میکنند.
Due to growth and development of platform businesses and the growing importance of human resources in recent years, it is necessary to study how to manage the so-called "Gig workers" in this new form of business. The purpose of this paper is to provide a framework for Gig human resource management through creating value for stakeholders in platform businesses. Using multiple case study research method, five Iranian platforms were studied. The main data collection tool was semi-structured interviews with managers and Gig workers of platform businesses, which were selected by theoretical sampling. Thematic analysis method was used for data analysis. As a result of data analysis, 13 environmental factors, 7 main functions of HRM and the ways they perform and 8 ways of value creation through HRM functions, were identified and categorized. The findings provide a framework for HRM in platforms by identifying contingency forces and factors affecting HRM, main functions of HRM and the way they create value for stakeholders.