چکیده:
این نوشتار با محورقراردادن روایت ابنابییعفور از امام صادق۷ به بررسی جایگاه و میزان همراهی اعراب با قیام مهدوی عج میپردازد. روایاتی که در رابطه با این مسیله در کتب حدیثی وارد شده به جهت اختلاف ظاهری که در محتوایشان وجود دارد، سبب گردیده دو رویکرد متفاوت در ارتباط با این قضیه به وجود بیاید. چراکه بعضی روایات دلالت بر عدم همراهی آنان با امامشان دارد. عدهای به این اخبار استناد کرده و امام مهدی عج را فردی عربستیز معرفی می کنند. در حالی که دستهای اخبار، نویدبخش همراهی و یاری آنان با قیام امام است. با تشکیل خانواده حدیثی این موضوع در منابع شیعه و بر اساس قراین خارجی همچون روایات همگونی سیره امام مهدی عج با سیره حضرت رسول۶ و اصل عدم نژادپرستی در اسلام، معلوم میگردد که بهطور طبیعی افراد مومن از هر گروه و طایفه ای، عرب و غیرعرب، هیچگونه منعی برای یاری قیام امام ندارند. بر این اساس اگر در پارهای روایات از عدم همراهی عرب و مقابله حضرت با ایشان سخن به میان آمده، بر فرض صحیحبودن سند، مراد آنها گروه هایی خاص از عرب است که بر گمراهی خود اصرار دارند.
خلاصه ماشینی:
با تشکیل خانواده حدیثی این موضوع در منابع شیعه و بر اساس قراین خارجی همچون روایات همگونی سیره امام مهدی(عجل الله فرجه الشریف) با سیره حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) و اصل عدم نژادپرستی در اسلام، معلوم میگردد که بهطور طبیعی افراد مؤمن از هر گروه و طائفهای، عرب و غیرعرب، هیچگونه منعی برای یاری قیام امام ندارند.
بر این اساس اگر در پارهای روایات از عدم همراهی عرب و مقابله حضرت با ایشان سخن به میان آمده، بر فرض صحیحبودن سند، مراد آنها گروههایی خاص از عرب است که بر گمراهی خود اصرار دارند.
حدیث ابنابییعفور و اخبار دیگری مانند آنکه حکایت از همکاری تعداد کمی از اعراب با قیام حضرت و برخورد هراسناک ایشان با اعراب دارد، سبب گردیده، بعضی معتقد به عدم یاری امام از سوی عربها شده، برای اثبات نظریه خود به روایاتی مانند حدیث ابنابییعفور استناد جویند.
در صورت همراهی آنان، روشن گردد که چرا حضورشان کمرنگ و تعداد کمی از اعراب امام عصر( را یاری میکنند؟ تحلیل روایی محدثانی که این روایت را در منابع خود ذکر کردهاند از کلینی در کافی تا علامه مجلسی در بحارالانوار، نگاهشان به ذیل حدیث بوده، چراکه عنوان بابی که برای این خبر انتخاب نمودهاند، باب «التمحیص والامتحان» است.
بنابراین اگر حدیث از وجود تعداد کمی از اعراب در بین لشکریان حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) حکایت دارد، یک مسئله نسبی را بیان میکند؛ چون تعداد مناطق عربی از غیرعرب کمتر است.
بنابراین روایاتی که از شدت برخورد امام مهدی(عجل الله فرجه الشریف) با عرب حکایت دارد بر فرض صحت سند، مقصود از آنها همه عربها نیستند؛ بلکه مراد طغاة از ایشان است.