چکیده:
طبق نظریه مسکویه تعاملات اجتماعی حاکم در جامعه که براساس فضیلت باشد موجب شکل گیری اخلاق ایرانی، اسلامی خواهد شد و تعاملات خارج از این عرصه، غیرانسانی و موجب فروپاشی فرهنگی و اجتماعی می شود. از نظر مسکویه، تعاملات اجتماعی بر پایه اخلاق، عوامل تکامل اجتماع هستند. نمایش نیز هنری است که بر پایه کرد و کنش دراماتیک سعی دارد تعاملات اجتماعی را برای نمایان کردن اجتماع تصویر کند و نمایشنامه نویسان اگر بتوانند آثار دراماتیک خود را بر پایه تعاملات اجتماعی ایرانی، اسلامی پیش برند خالق اثری با هویت ایرانی خواهند بود. نمایشنامه هایی که براساس کنش اجتماعی رایج تولید شوند مبنای مفهومی اخلاق را کشف می کنند و در بطن کنش دراماتیک خود راه حلی برای ضمانت اجرای اخلاق در جامعه پیشنهاد میدهند و حتی راه معتدلی را مشخص می کنند که نسل جوان تر بتواند ارزش های اخلاقی را درک کند و از آنها پیروی نماید. مسکویه معتقد است با استفاده از تمثیل و به کارگیری کنش اجتماعی متناسب می توانیم به هماهنگی نفس با طبیعت دست پیدا کنیم و همین باعث می شود اثر تولید شده خوشایند باشد. در این پژوهش یافت میشود کنش اجتماعی رایج در جامعه در آثار اکبر رادی نمود بسیاری پیدا کرده است تا جایی که می توانیم از او به عنوان یکی از اخلاق یترین درا منویسان ایرانی نام ببریم و از همین روی نمایشنامه های او از اصالت و هویت ایرانی برخوردار است. به لحاظ پارادایمی، این مقاله از افول اثر اکبر رادی به عنوان یک الگو استفاده می کند.
According to Miskawayh’s theory, social interactions governing the society lead to the formation of Iranian-Islamic ethics if they are based on virtue. In contrast, Miskawayh considers the interactions outside of this arena to be inhumane, leading to the cultural and social collapse. In Miskawayh’s view, the ethics-based social interaction is the cause of society’s evolution. The play is also an art that tries to depict the social interactions to exhibit the society based on dramatic action, and if playwrights can move their dramatic works forward based on Iranian-Islamic social interactions, they will create a work with an Iranian identity. The plays that are produced based on the conventional social interaction discover the conceptual basis of the ethics and propose a solution in the heart of their dramatic action to guarantee the implementation of ethics in society and even specify a moderate way so that the younger generation can understand and follow moral values. Miskawayh believes that we can achieve the harmony of the soul with nature using symbolism and social action, and this causes the produced work to be pleasant. This research found that the social action common in society has been manifested a lot in the works by Akbar Radi such that we can call him the most moral Iranian playwright. That is why his plays have Iranian origin and identity. In terms of paradigm, this paper uses “Oful” the work by Akbar Radi as a model.
خلاصه ماشینی:
نمایش نیز هنری است که بر پایه کرد و کنش دراماتیک سعی دارد تعاملات اجتماعی را برای نمایان کردن اجتماع تصویر کند و نمایشنامهنویسان اگر بتوانند آثار دراماتیک خود را بر پایه تعاملات اجتماعی ایرانی، اسلامی پیش برند خالق اثری با هویت ایرانی خواهند بود.
در این پژوهش یافت میشود کنش اجتماعی رایج در جامعه در آثار اکبر رادی نمود بسیاری پیدا کرده است تا جایی که میتوانیم از او بهعنوان یکی از اخلاقیترین درامنویسان ایرانی نام ببریم و از همین روی نمایشنامههای او از اصالت و هویت ایرانی برخوردار است.
واژگان کلیدی: ابن مسکویه، تعاملات اجتماعی، اخلاق ایرانی، نمایش، اکبر رادی درآمد انسان چگونه اخلاقی (اخلاقگرا) میشود؟ این سؤال که مردم در هر جامعهای از یونان باستان گرفته تا دنیای پساصنعتی به آن اندیشیدهاند، یکی از مسائل مهم در درون جامعه ایران نیز هست.
این بدان معنا است که هر کار هنری اعم از نمایش یا دیگر شاخههای هنری باید همیشه با برخی واقعیتهای اجتماعی منطبق باشد و بستر آن براساس تعاملات و کنشهای حاکم بر جامعه شکل بگیرد تا از هویت برخوردار شود.
در نظام اخلاق غربی اگر شخص در تعامل با جامعه دارای فضیلت باشد کفایت میکند ولی در اخلاق ایرانی از منظر مسکویه تعاملات اجتماعی شروع اخلاق است ولی فرد نه تنها در تعامل با جامعه بلکه در تنهایی و به صورت فردی نیز باید فضیلت خود را حفظ کند تا بتوانیم آن فرد را اخلاقگرا بهشمار آوریم (ابن مسکویه، ۱۳۸۱: ۱۷۷).