چکیده:
رمان نوجوان عرصة نفوذ و قدرت دیدگاهها و گفتمانهایی است که بیشتر آنها توسط نویسنده در متن رمانها اِعمال میشود. در رمان نوجوان، نوجوانی براساس بسترهای اجتماعی و فرهنگی تعریف و بازتعریف میشود و همین مسئله مطالعة سوژگی را بااهمیت میکند. بنابر نظر فوکو، سوژهها در روابط قدرت و فراتر از آن، گفتمانهایی که آنها را احاطه کردهاند، شکل میگیرند و این فرایندهای گفتمانی نوع سوژة برساخته در اثر را مشخص میکنند. در این پژوهش نیز، سوژة نوجوان در رمان سایة هیولا بر همین مبنا بررسی شده است. برای این منظور، براساس روش نشانهشناسی اجتماعی، نشانهها در بافت اجتماعی (کنشهای گفتاری و بدن) و بافت متنی (نشانههای زبانی، زیباییشناختی و بینامتنی)، بهطور جداگانه تحلیل شدهاند. از بررسی نشانهها در این اثر چنین برمیآید که سوژه، سوژهای گفتمانی است که در محور گفتمان مادرانگی و ایثار، زنانگی و تسلیم، برساخته شده است. سوژة نوجوان در این رمان بیشتر در گفتمانهایی برساخته شده که متضاد هویت نوجوانی است و میتواند سوژه را بهسمت بزرگسالی (زنانگی) زودهنگام سوق بدهد.
Young adults’ novels are the field of power and penetration of discourses and perspectives that mostly operates by novelist. Adolescence concept could be define and redefine by socio-cultural context and this issue shows the importance of this study. Based on Foucault, subjects are constructing in power relations and discourses and finally discourse processes construct the subjects. Subject in Shadow of the Monster novel studied based on this fact. In this way, based on social semiotics, signs in the social context (speech acts and body) and contextual context (Linguistic, aesthetic and inter-textual signs) are studied separately. The study of these signs show that subject in this novel is a discourse one that constructs in the axis of discourses of Motherhood and Sacrifice and Femininity and submission. Adolescence subject in this novel mostly constructs in the discourses that are in the contradiction of Adolescence identity and can be lead the subjects towards an early (Femininity) adulthood.
خلاصه ماشینی:
سوژة نوجوان در اين رمان بيشتر در گفتمان هايي برساخته شده که متضاد هويت نوجواني است و ميتواند سوژه را به سمت بزرگ سالي (زنانگي) زودهنگام سوق بدهد .
اين پژوهش نيز در نظر دارد با بررسي روابط قدرت و گفتمان هاي مسلط بر شکل گيري سوژة نوجوان ، از ساختارهاي قدرت پيش گفته تا بافت زمينه اي فرهنگي، اقتصادي و جنسيتي را در کنار ويژگيهاي زباني خاص هر اثر بررسي کند تا بتواند به تعريفي از سوژه در رمان نوجوان ، به مثابۀ عاملي برساخته از مسائل اجتماعي، برسد.
فرج الهيفر در پايان نامۀ خود باعنوان بررسي جايگاه قدرت در ده رمان نوجوان برتر دهۀ هشتاد برمبناي نظريۀ ميشل فوکو (١٣٩٥)، جنبه هاي مختلف قدرت را از ديدگاه فوکو، ازجمله قدرت و رژيم گفتماني، قدرت و نهادها، جنون و قدرت ، در اين ده رمان تحليل کرده است .
به همين دليل در اين پژوهش نيز، به بررسي نشانه هاي متن و تأثير آن ها در شکل دهي گفتمان هاي مسلط بر ساخت سوژة نوجوان پرداخته شده است .
در اين پژوهش ، سعي شده است با توجه به دسته بنديهايي که براساس آن به بررسي نشانه هاي اجتماعي و متني ميپردازند، نشانه هايي از متن انتخاب شود که با تمرکز بر سوژه بيشتر بتواند در رسيدن به هدف تحقيق ياريگر باشد.
Professor of Persian Language and Literature, Shiraz University, Tehran, Iran Received: 12/14/2019 Accepted: 03/27/2020 Abstract The young adults’ novels are the means of power and spread of discourses and perspectives of the writer.
Based on Foucault, subjects are constructed through power relations and discourses that embody them.