چکیده:
در این مطالعه، فواید و محدودیتهای اجرای رویکرد مدیریت یکپارچه منابع آب بر اساس قوانین و مقررات در ایران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مدیریت یکپارچه منابع آب در سطح حوضه آبریز در ایران وجود ندارد، و به همین ترتیب چارچوب حقوقی متناسب با آن تدوین نشده است و تدوین آن با پیچیدگیهای متعددی در نظام مدیریت آب در سطح ملی روبرو است. بر همین اساس، استقرار چنین رویکردی در ایران نادیده انگاشته شده است. این در حالی است که شاخص پایداری حوضه آبریز پایین بوده و شاخص کمبود آب در حوضههای آبریز بالا است. علاوه بر این، تخریب محیطزیست و منابع آب و خاک در حوضههای آبریز ثمرهای جز مهاجرت مردم از این مناطق به شهرها را در پی نداشته است. در این مطالعه، با در نظر گرفتن اصول استقرار مدیریت یکپارچه منابع آب در سطح حوضههای آبریز، پیش نویس و راهحلهایی برای اصلاح حقوق و قوانین مربوط به آب در سطوح حوضه آبریز پیشنهاد شده است. نتایج نشان داد که بهترین راه حل برای حل مسائل مربوط به مدیریت یکپارچه منابع آب افزایش تعاملات بین ذی نفعان و ابزارهای موجود در راستای دستیابی به راهبردی پایدار برای مدیریت یکپارچه منابع آب است.
خلاصه ماشینی:
مقوله هاي کلي و زيرمقوله هاي چارچوب حقوقي استقرار مديريت يکپارچۀ منابع آب مقولۀ کلي زيرمقوله درصد (%) فراواني استقرار نظام تبديل سياست ها و راهبردها به قوانين و برنامه ٨٤ ٤٨ مديريت در حوضۀ آبريز قدرت تنظيم مقررات در سطح حوضۀ آبريز ٦٠ ٣٤ درونيسازي سياست ها 50 88 تشکيل سازمان هاي مردم نهاد در سطح حوضه ٧٢ ٤١ شوراي قوانيني براي همکاري بين بخشي و ارتباط ٦٥ ٣٧ مردرزحيو آضۀب سطوح مختلف مديريتي با کمترين واسطه ٧٩ ٤٥ آبريز مهختخلوف اني و هم سويي قوانين در سازمان هاي ٩٦ ٥٥ تمدخوتيص ن قوحانوينضيۀبآرابرييزجرايم آلودگي و درآمدها ٦٨ ٣٩ سارقتماصيادگآذاب يو احروزضۀگآذبارريزي آب و تجارت آب مجازي مختص ٧٥ ٤٣ کارايي استفاده از آب 48 84 تشخيص ذي نفعان 51 89 مشارکت ذي نفعان در اولويت بندي ذي نفعان 33 58 فرايند تصميم مدل ها و ابزارهاي پشتيبان تصميم 56 98 گيري ارزيابي ريسک 44 77 شناسايي مسائل مهم 52 91 برنامه ريزي اولويت بندي آن ها 38 67 بلند مدت راهبردي تعيين گزينه هاي مديريتي 45 79 ارزيابي ريسک 39 68 برنامۀ عمل تدوين برنامۀ عمل حوضۀ آبريز 50 88 حوضۀ آبريز اجراي برنامۀ عمل حوضۀ آبريز 41 72 سيستم جامع اطلاعات 42 74 سيوساترم زيپاابييش اشتراک گذاري شفاف داده ها بين دستگاه ها ٧٧ ٤٤ و اطلاعات پايش و ارزيابي 47 82 حوضۀ آبريز دسترسي ذي نفعان به اطلاعات 41 72 ارتقاي آگاهي 34 60 آموزش و آموزش و تحقيق 31 54 توانمندسازي ذي نفعان ابزارهاي ارتباطي 53 93 بازخورد و يادگيري 48 84 همان گونه که پيش تربيان شد،يافته هاي پژوهش درنهايت منجربه معرفي چارچوبي شدکه ويژگي هاي چارچوب حقوقي استقرار مديريت يکپارچه منابع آب در ايران را براساس هشت بعد تعريف شده در بر دارد (شکل ١).