چکیده:
صنایع فرهنگی صنایعی هستند که کارکرد اصلی آنها خلق، تولید و تجاریسازی مضامین فرهنگی در قالب انواع کالا یا خدمات است و صنایعی مانند بازیهای رایانهای، اسباببازی، نشر و مد و لباس را شامل میشوند. آمارها نشان میدهد که صنایع فرهنگی کشور با وضع مطلوب فاصله دارند.کاهش این فاصله مستلزم تبیین وضع موجود و مطلوب این صنایع و طراحی سیاستهایی برای دستیابی به وضع مطلوب است. مقالۀ حاضر رویکردهای فعلی در صنایع فرهنگی کشور را از منظر ذینفعان بررسی میکند و میکوشد به این پرسش پاسخ دهد که در وضعیت مطلوب چه رویکردهایی باید بر این صنایع حاکم باشد. روش پژوهش صورتبندی رویکردهای بدیل در حیطۀ صنایع فرهنگی براساس مرور ادبیات و شناسایی رویکردهای موجود و مطلوب از طریق نظرسنجی از ذینفعان است. برای شناسایی ذینفعان از الگوی نظام نوآوری صنایع فرهنگی استفاده شده است. اعتبار پژوهش نیز در قالب مصاحبه با پنج صاحبنظر صنایع فرهنگی بررسی شده و اصلاحاتی در رویکردها صورت گرفته است. تحلیل نتایج نظرسنجی نشان میدهد که در حال حاضر رویکرد حاکم بر صنایع فرهنگی، رویکرد «دفاعی، امنیتی و نظارتی» است که در وضع مطلوب باید جای خود را به رویکردهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بدهد.
خلاصه ماشینی:
صنايــع فرهنگــي به مثابــۀ ابــزار - ١٩٩١ ,Shaw ـ تأکيد بر مزاياي صنايع فرهنگي اشــتغال مصلح زاده ،١٣٩٦ نسبت به سايرصنايع ،مانندعدم نيازبه ماشين آلات وتجهيزات گران قيمت ـتوسعۀصنايع فرهنگي به مثابۀصنايع UNESCO 2012 - سبزدرجهت توسعۀپايدار صنايـع فرهنگـي به مثابـۀ موتـور - مونسان ،a١٣٩٦ توسـعۀ سـبز پايدار - مرادخاني ،١٣٩٥ - جهانيان ،١٣٩٥ - معاونــت علمــي و فنــاوري صنايـع فرهنگـي به مثابـۀ الگوي رياســت جمهوري ، ١٣٩٦ مناســب اقتصادي مقاومتي - روحاني ،١٣٩٣ - خليل ارجمندي ،١٣٩٥ - صحفي ،١٣٨٦ صنايــع فرهونع ـويتکبه ـمرثافبـرـۀنابگـــزار - ٢٠١٦ ,Carlsson ايجـادوتنـ ي ـ تأکيـد بـر کارکردهـاي اجتماعـي - حاجيان زاده ،١٣٩٥ صنايــع فرهنگــي ماننــد ايجــاد - کمال آبادي وديگران ،١٣٩٤ اشــتغال ، به ويــژه بــراي فعــالان صنايــع فرهنگــي به مثابــۀ نيــاز - ٢٠٠٦ ,Eikhof ـحتـوـوسـزعۀرصهناـيــع فرونهگنـــره عنوان افـجرتدماايــکيشدـوربــه ب دک ليـل زندتغگييــرايت - ٢٠٠٠ ,Ateljevic ي بـ ابـزار تقويـت سـرمايه اجتماعي - نامور،١٣٩٥ 3 ـ توســعه بــا هــدف غلبــه بــر - روحاني ،١٣٨٨ آســيب هاي اجتماعــي نظيــر - معاونـت علمـي و فنـاوري رياسـت بــزه کاري و شــکل دادن بــه ســبک جمهــوري ،١٣٩٦ زندگــي شــهروندان صنايــع فرهنگــي به مثابــۀ ابــزار - کياسـي وحسـيني پور سي سـخت ، ـ ترويـج مفاهيم و مضامين فرهنگي «توســعۀ فراگيــر» ١٣٩٢ و اجتماعي مناسـب در جامعه UNESCO, 2013 - Galloway, 2007 - - زرگرپور،١٣٩٦ شوراي عالي انقلاب فرهنگي ،١٣٩٢ صنايــع فرهنگــي به مثابــۀ - شفيعي وشکري مقدم ،١٣٩٣ تهديـد خارجـي و ابـزار تهاجـم - لوني ومراثي ،١٣٩٤ فرهنگــي Wasim et al, 2014 - ـ توســعۀ صنايــع فرهنگــي بومــي - خامنه اي ،١٣٨٦؛ بــراي مقابلــه بــا تهاجــم فرهنگــي - ناي ،١٣٨٧ ـ اســتفاده از اســتعاره هاي نظامــي - افروغ وترابي ،١٣٨٨ ٤ نظيـر شـبيخون يـا ناتـوي فرهنگـي صنايــع فرهنگــي به مثابــۀ ابــزار - گالاکر،١٣٨٠ ـ توسـعۀ صنايـع فرهنگـي بـه عنوان تســلط بــر توده هــا - آدرنووهورکهايمر،١٣٧٥ ابــزاري بــراي تســلط بــر افــکار - خورشيديان ،١٣٩٣ عمومــي - رحمانيان ،١٣٩٤ صنايــع فرهنگــي به مثابــۀ ابــزار - شوراي عالي انقلاب فرهنگي ،١٣٩٢ ايجــاد هويــت ملــي - سيدعلي خامنه اي ،١٣٨٠؛ - شــوراي عالــي انقــلاب فرهنگــي ، 1392 تعتاومـســل عۀبــصناسيـــع ايفررمهلنــگل يبــباه أمکنيظــود ابصــنزاايرــع فــفظ ر،نتبگلـيــيغ و بصمــثادبـوـۀ - انديشـگاه تحليلگران فنـاوري نوين شريف ، ١٣٩٠ بفـرـارلمــضي ممياـنـنـن درپرهنهيگـــزازعخموشمــــوني و ارزش هــاي انقــلاب - محمدميرزايي وديگران ،١٣٩٤ ٥ توســعۀ صنايــع فرهنگــي بــه - سيدعلي خامنه اي ،١٣٨٠ ـ منظـور فرصت سـازي بـراي ظهـور انديشـه هاي هنرمنـدان و گروه هـاي - محمدپوروعليزاده ،١٣٩٠ - بصيري وديگران ١٣٩٢ مختلـف ،تقويـت تنـوع فرهنگـي و صنايـع فرهنگـي به مثابـۀ ابـزار و - ١٩٩٢ ,Wagnleitner تحکيــم دموکراســي بستر ديپلماســي فرهنگي Schneider, 2009 - - مونسان ،١٣٩٦ب ٣.