چکیده:
بیان مسئله:
سبک زندگی رابطه متقابلی با خانه های تاریخی کاشان داشته است. در دوره معاصر سبک زندگی تغییرات زیادی کرده، تا آنجا که در معرض فراموش شدن قرار گرفته است. استفاده مجدد برخی از این خانه ها برای هتل فرصتی است که درک بیشتری از زندگی مردمان در این خانه ها حاصل شود.
اهداف پژوهش:
این پژوهش به دنبال آن است تا دریابد ویژگی های سبک زندگی در خانه های تاریخی کاشان چیست؟ و گردشگر در مدت اقامت خود در خانه هایی که به هتل سنتی تغییر کاربری یافته اند، تا چه میزان این سبک زندگی را درک می کند؟ هدف این پژوهش درک بهتر از مولفه های سبک زندگی سنتی و تحلیل میزان درک گردشگران است که می تواند به رفع نارسایی ها در پروژه های استفاده مجدد بینجامد.
روش تحقیق:
روش این پژوهش آمیخته از نوع کیفی-کمی است. در گام اول، نحوه تجلی سبک زندگی در خانه های تاریخی کاشان پس از مطالعات کتابخانه ای، با مطالعه میدانی از طریق مشاهده مشارکتی و مصاحبه های عمیق، بررسی شد. در گام بعدی پس از کدگذاری و استخراج مولفه های پرتکرار مرحله قبل، میزان درک گردشگران از این مولفه ها در ۸ هتل با تحلیل ۱۰۲ پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت.
نتیجه گیری:
تکرار ویژگی های بیان شده افراد از طبقات مختلف نشان می د هد یک سبک زندگی غالب در جامعه سنتی در سطوح متفاوت فرهنگی-اقتصادی وجود داشته است و تفکیک مولفه های استخراج شده از سبک زندگی سنتی خانه های تاریخی کاشان ذیل سه مقوله فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، چندبعدی بودن این سبک زندگی را نمایان کرد. اما گردشگران علی رغم برقراری ارتباط با فضا، استنباط ناقصی از روح حاکم بر سبک زندگی و جزییات آن و به خصوص ویژگی های ناملموس پیدا کرده اند، در حالی که بسیاری از مولفه های معرف سبک زندگی در رفتارها و آداب و رسوم تجلی می یابد. وسایل و مبلمان نیز زمانی می توانند به طور موثر در معرفی سبک زندگی ایفای نقش کنند که به جای نقش تزیینی، با تجربه اقامت به طور فعال ادغام شوند.
خلاصه ماشینی:
نتیجهگیری: تکرار ویژگیهای بیانشدۀ افراد از طبقات مختلف نشان میدهد یک سبک زندگی غالب در جامعۀ سنتی در سطوح متفاوت فرهنگی-اقتصادی وجود داشته است و تفکیک مؤلفههای استخراجشده از سبک زندگی سنتی خانههای تاریخی کاشان ذیل سه مقولۀ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، چندبعدیبودن این سبک زندگی را نمایان کرد.
شهر کاشان را میتوان گنجینهای از خانههای سنتی ایرانی دانست، خانههایی که متعلق به دورۀ قاجار بوده و مقولههای اجتماعی فرهنگی و اقلیمی بیشترین تأثیر را در شکلگیری فضاهای آنها داشته است (حنیف، 1397، 31؛ سعادتیوقار، ضرغامی و قنبران، 1398، 153).
گام اول: استخراج مؤلفههای سبک زندگی با مطالعۀ میدانی از طریق مشاهدۀ مشارکتی و مصاحبۀ عمیق اگرچه مطالعات زیادی درمورد معماری خانههای تاریخی کاشان و فرهنگ مردم کاشان در حوزههای مختلف انجام شده است، اما پژوهشهای اندکی درمورد سبک زندگی مردم در درون این خانهها به انجام رسیده و در هیچکدام از آنها، از مطالعات میدانی برای دریافت ویژگیها استفاده نشده است.
لذا برای گردآوری اطلاعات درمورد ویژگیهای سبک زندگی در خانههای تاریخی کاشان، این تکنیکها استفاده شد: (1) مشاهدۀ مشارکتی (پیادهروی با ساکنین در محلههایی که وضعیت سنتی آنها تقریباً حفظ شده است و گوشدادن به توضیحات آنها، شرکت در مراسم مختلف مانند شب یلدا، عید نوروز، عزاداری، تعزیه و ...
یکی از مصادیق و جلوههای تجلی سبک زندگی، کیفیت مکان گزینی و فضای سکونت است که معماری خانه را تحت تأثیر قرار داده است (ابراهیمی و همکاران، 1396) وجود خانههای تاریخی و حضور در این خانهها و شنیدن خاطرات نسلهای قدیمیتر و بررسی دیدگاه صاحبنظران در حوزۀ نقد آثار معماری روشن میکند که چرا بسیاری از معماران در حال حاضر، به دنبال شناخت کیفیتهایی در آن خانههای سنتی هستند (حقشناس و حناچی، 1399، 57).