چکیده:
دادههای باد و سرعت جریان ناشی از باد از ماهواره QUIKSCAT، برای10 سال و بهصورت میانگین ماهانه، در محدودة خلیج جاسک (طول جغرافیائی 2/57 تا 58 درجه شرقی و عرض جغرافیائی 1/25 تا 5/25 درجه شمالی) استخراج شد. نقشه رقومی مناسبی از منطقه مورد مطالعه تهیه و با استفاده از نرم افزارهای ArcGIS 9.3 وXTools Pro 7.1، مدلسازی مکانی سرعت و جهت جریان ناشی از باد توسط روش درون یابی کریجینگ برای کلیه ماههای سال انجام شد. حاصل ایجاد نقشههای پیوستهای از مقادیر سرعت و جهت جریان ناشی از باد و همچنین نمودار های آماری برای ماههای مختلف میباشد. برای نمایش بهینه جهت جریان، نقشههای دو بعدی و سه بعدی ازجهت جریان رسم شد. در خلیج جاسک، بیشترین سرعت جریان ناشی از باد در ماه مرداد با مقدارm/s 47/0 و کمترین آن مربوط به ماه مهر با اندازهm/s14/0 میباشد. در فصل پاییز اختلاف بین کمترین و بیشترین اندازه سرعت جریان ناشی از باد در خلیج جاسک، 29/0 است که بیشترین دامنه تغییر سرعت جریان را در بین فصلهای سال دارد در صورتیکه فصل بهار با حداکثرm/s 03/0 کمترین دامنه تغییر سرعت جریان را دارد. در فصلهای زمستان و بهار، الگوی جهت جریان جنوب غربی، درفصل تابستان شرقی و شمال شرقی و در فصل پاییز جنوب و جنوب غربی است.
خلاصه ماشینی:
١ XTools Pro، مدل سازي مکاني سرعت و جهت جريان ناشي از باد توسـط روش درون يابي کريجينگ براي کليه ماه هاي سال انجام شد.
Princeton Ocean Model (به تصویر صفحه رجوع شود) شکل ١- ميانگين الگوي جريان سطحي زمستاني (١٩٩٣ Reynolds) روش پژوهش خليج جاسک در محدودة جغرافيايي ٢٥/٦٤ تا ٢٥/٧٤ درجه شمالي و ٥٧/٦٤ تا ٥٧/٧ درجه شرقي واقع شده است ولي با توجه به اهميت فراوان منطقه عمومي جاسک از نظر استراتژيک و نظامي، در اين پژوهش ، مدل سازي الگوي جريان هاي سطحي ناشي از باد در منطقه عمومي جاسـک از دريـاي عمان (طول جغرافيائي٥٧/٢ تا ٥٨ درجه شرقي و عرض جغرافيائي ٢٥/١ تا ٢٥/٧ درجـه شـمالي) انجام شد (شکل ٢).
در اين ماه از سال خطـوط هـم سـرعت جريـان بـه مـوازات عرض هاي جغرافيائي است ، به طوريکه افزايش سرعت باد در ناحيه غربي جاسک نتيجه ميشـود.
در پژوهش هايي که توسط صدري نصـب و همکاران ، قاضي و همکاران ، عمادي و همکاران در مورد مدل عددي گردش آب در خليج فـارس و درياي عمان انجام شد، الگوي ارائه شده سرعت و جهت جريان هاي سطحي، در فصول مختلف سال با نتايج اين پژوهش تطـابق دارد (٢٠٠٦ ,Kampf and Sadrinasab; قاضـي و همکـاران ، ١٣٩٧؛ عمادي و همکاران ، ١٣٩٥).
بيشترين سرعت جريان ناشي از باد در طي سال در غـرب خلـيج جاسـک و کمتـرين آن در شـرق خليج جاسک است .