چکیده:
شایستگی فرهنگی راهنمایان تور بر عملکرد شغلیشان و میزان رضایت گردشگران از خدمات آنها تاثیر قابل توجهی دارد و لازم است که در تحقیقات گردشگری توجه بیشتری به آن شود. هدف از این مطالعه، ارزیابی شایستگی فرهنگی راهنمایان تور در مقصدهای تاریخی ماسوله و ابیانه است. جامعه آماری این پژوهش گردشگران داخلی هستند که از طریق تورهای گروهی، به ماسوله و ابیانه سفر کردهاند. ابعاد و مولفههای شایستگی فرهنگی راهنمایان با استفاده از پرسشنامه نیمهباز مورد بررسی قرار گرفت و از طریق مدل معادلات ساختاری و نرمافزار لیزرل تجزیه و تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد از میان ده شاخص شایستگی فرهنگی راهنمایان تور ابیانه و ماسوله، درک فرهنگ محلی (ابیانه)، درک محیط محلی سفر (هر دو)، میانجیگری فرهنگی (هر دو)، توانایی زبان (ابیانه)، ارتباطات میانفرهنگی و مهارتهای تعاملی (هر دو) و همدلی فرهنگی (ماسوله) مولفههایی هستند که باید بیش از سایر مولفهها در راهنمایان تور این دو مقصد ارتقا یابند تا در نهایت منجر به افزایش رضایت گردشگران و وفاداری آنها به دفاتر خدمات مسافرتی شوند. بر این اساس، مدیران موسسات آموزشی و انجمنهای صنفی میتوانند علاوه بر برگزاری دورههای آموزشی راهنمایی تور، دانش و مهارتهای مرتبط با شایستگی فرهنگی را به طور کاربردی و در حین اجرای تور به راهنمایان گردشگری آموزش دهند.
خلاصه ماشینی:
در کنار اثرات مثبت گردشگري همچون تعامل هـاي فرهنگـي و اجتمـاعي ميـان گردشـگران و ساکنان محلي، تجارب جديد فرهنگي، افزايش سطح فرهنگ روستائيان و بهبود ارتباطـات ، کـاهش مهاجرت و افزايش جمعيت ، افزايش روحيه مشارکت در بين روستائيان و درک جامعه محلي نسبت به گردشگران ، اثراتي مانند تغيير در پوشش و وضع ظاهري جوانـان ، تهديـد تغييـر فرهنـگ بـومي (مانند پوشش ، گويش ، آداب و سنن )، تضاد و تنش بين ساکنان محلي روستا و گردشـگران ، انزجـار ساکنان محلي از رفتار نامناسب گردشگران ، از بين رفتن آسايش و آرامـش مـردم بـومي، ازدحـام و شلوغي، افزايش جرم و جنايت و مسائل اجتماعي، از جمله تأثيرات منفي ورود گردشـگران بـه ايـن مقصدها است که ميتواند تحت تأثير شايستگيهاي فرهنگي راهنمايان تور قرار بگيرد به طـوري کـه راهنمايان تور با استفاده از دانش فرهنگي خود ميتوانند گروه تور خود را طوري هدايت نمايند کـه فرصت هاي مناسبي براي برقراري تعاملات ميان اعضاي تور و جامعه محلـي ايجـاد شـود و تـنش و تعارضات فرهنگي ميان اين دو گروه کاهش يابد.
مباني نظري نقش هاي راهنمايان تور راهنماي تور، توسط فدراسيون جهاني راهنمايان گردشگري ١ به عنوان فردي تعريف شده اسـت کـه گردشگران را به زباني که ويژه آن هاست در زمينه هاي مختلف گردشگري راهنمايي ميکند و داراي تسلط و اطلاعات کامل درباره ميراث طبيعي و فرهنگي هر منطقه است و قادر است اين اطلاعات را به زبان قابل درک براي گردشگران توضيح دهد (کروبي و همکاران ، ١٣٩٧: ٤٣).