چکیده:
با توجه به اهمیت یکپارچهسازی اراضی در توسعه و بهبود وضعیت کشاورزی به لحاظ افزایش تولید محصولات کشاورزی، ارتقای سطوح درآمدی کشاورزان و تقویت و بهبود فعالیتهای تعاونی و گروهی، شناسایی موانع و مشکلات اجرای این طرح و رفع آنها ضروری میباشد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تحلیل موانع و مشکلات یکپارچهسازی اراضی مزروعی و تعاونی نمودن فرآیند تولید در روستاهای شهرستان زرقان انجام گرفت. جامعهی مورد مطالعه، کشاورزان شهرستان زرقان واقع در استان فارس بودند که ۳۸ نفر از آنان با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. دادههای پژوهش با استفاده از مصاحبهی نیمهساختارمند جمعآوری و در قالب سه مرحله: کدگذاری باز، محوری و انتخابی با کمک نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرار گرفت و در قالب چهار دسته موانع اصلی طبقهبندی گردید که شامل موانع زراعی، موانع اجرایی، موانع اقتصادی و موانع اجتماعی ـ فرهنگی بودند. در پایان با توجه به نتایج بدست آمده پیشنهادهای به منظور توسعهی این طرح ارائه شد.
Given the importance of land consolidation plans in the development and improvement of agricultural status in terms of increasing agricultural production, improving income levels of farmers, and production cooperatives formation, it is necessary to identify barriers and obstacles to implement this plans and to remove them. Therefore, the present study aimed to analyze the barriers and obstacles of land consolidation and production cooperatives formation in rural areas of Zarghan County. The study population was Zarghan regional farmers located in Fars province that 38 of them were selected by purposeful and snowball sampling. Research data were collected using semi-structured interviews and analyzed in three stages: open coding, axial coding, and selective coding with the help of MAXQDA software and classified into four main barriers. These include agricultural barriers, administrative barriers, economic barriers, and socio-cultural barriers. Finally, according to the results, suggestions were made to develop this project.
خلاصه ماشینی:
در این شهرستان طرح یکپارچه سازی اراضی از سال ١٣٨٥-١٣٩٠ به وسعت ٣٢٤٣ هکتار در پنج روستا اجراشده و مزایای زیادی همچون افزایش عملکرد در واحد سطح ، افزایش سطح زیر کشت ، یکپارچگی کشت ، جلوگیری از فرسایش خاک، کاهش هزینه های تولید، از بین رفتن مرزهای غیرضروری، کاهش مصرف کودها و سموم شیمیایی، کاهش مصرف آب ، افزایش ضریب مکانیزاسیون ، گسترش روحیه همکاری و تعاون در بین کشاورزان و غیره را در پی داشته است ، اما اجرای این طرح پس از گذشت سال ها ادامه پیدا نکرده است و هنوز مشخص نیست که چه عواملی موجب شده است تا کشاورزان تمایلی به ادامه اجرای این طرح نداشته باشند؛ بنابراین ، پژوهش حاضر با توجه به ضرورت یکپارچه سازی اراضی و تعاونی کردن تولید در پی پاسخگویی به این پرسش است که مهم ترین موانع و مشکلات در راستای اجرای طرح یکپارچه سازی اراضی از دیدگاه کشاورزان کدم اند؟ مبانی نظری یکپارچه سازی اراضی کشاورزی به عنوان یکی از عوامل عمده دگرگونی در بخش کشاورزی به شمار میرود، به نحویکه کشورهای توسعه یافته با توجه درست به فرآیند یکپارچه سازی توانسته اند بیشترین سهم تولید محصولات کشاورزی را به خود اختصاص دهند ( ,Zhou ١٩٩٩).
عبدالله زاده و همکاران (١٣٩١) در پژوهش خود باهدف بررسی مشکلات و تحلیل عوامل بازدارنده طرح های تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی در منطقه خور و بیابانک استان اصفهان موانع و محدودیت های اجرای طرح را در چهار بخش اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی ـ مالی، نهادی ـ قانونی و نیز عملیاتی، فنی و اجرایی بر پایه ضریب تغییرات اولویت بندی نمودند.