چکیده:
اهداف پژوهش حاضر به منظور بررسی مؤلفههای فراشناختی در افراد مبتلا به اختلال اضطراب منتشر، وسواس، افسردهخویی و افراد غیربیمار انجام شد.
مواد و روش ها به همین منظور در نمونه بالینی 90 نفری (سه گروه 30 نفری) از مراجعهکنندگان به کلینیکهای روانپزشکی و یک گروه نمونه غیربالینی 30 نفری (غیربیمار) که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شده بودند، پرسشنامههای باورهای فراشناختی فرم کوتاه، افکار اضطرابی و کنترل فکر اجرا شد. تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار Spss18 و به روش تحلیل واریانس چندمتغیره انجام شد.
یافته ها نتایج پژوهش نشان داد که تفاوت معنادار چهار گروه در همه مؤلفههای فراشناختی به جز زیرمقیاس توجه برگردانی در پرسشنامه کنترل فکر و زیرمقیاس خودآگاهی شناختی در پرسشنامه باورهای فراشناختی بود. همچنین نتایج آزمونهای تعقیبی نشان داد که مبتلایان به وسواس به صورت معناداری (در سطح 01/0 و 05/0) بیش از مبتلایان به اختلال اضطراب منتشر (GAD) و گروه غیربیمار از راهبردهای کنترل فکر تنبیه و ارزیابی مجدد استفاده میکنند. از طرفی مبتلایان به GAD به صورت معناداری بیش از افراد مبتلا به اختلال وسواساجبار (OCD) نگرانیهای اجتماعی و سلامتی داشتند و در مقایسه با مبتلایان به OCD و افراد غیربیمار نمرات بیشتری در مقیاسهای باورهای مثبت درباره نگرانی، باورهای منفی درباره نگرانی و نیاز به کنترل، کسب کردند. در حوزههای نگرانی، گروه مبتلا به اختلال افسردهخویی در زیر مقیاسهای نگرانی سلامتی، اجتماعی و عمومی تفاوت معناداری با گروههای غیربیمار و اضطراب منتشر داشتند و به طور کلی گروه غیربیمار در مقایسه با سه گروه بیمار، نمرات کمتری در زیر مقیاسهای پرسشنامه حوزههای نگرانی کسب کردند.
نتیجه گیری باورها و راهبردهای فراشناختی میتوانند بهخوبی بین افراد بیمار و غیربیمار و نیز گروههای تشخیصی تمایز بگذارند. همچنین یافتههای این پژوهش از الگوی عملکرد اجرایی خودنظمبخش حمایت میکنند.
Objectives The purpose of this study was to compare the metacognitive factors between individuals with Obsessive Compulsive Disorder (OCD), Generalized Anxiety Disorder (GAD), dysthymic disorder (Dys), and non-clinical disorders (Normals).
Methods Metacognitive Questionnaire - short form (MCQ-30), Thought Control Questionnaire (TCQ), and Anxious Thought Inventory (ATI) were administered to a sample of 120 individuals (OCD-30; GAD-30; Dys-30 and Normals-30).
Results Results of MANOVA and post-hoc comparison revealed significant differences in metacognitive factors between all groups except attention distraction and cognitive confidence. Post-hoc comparisons also showed that OCD patients have significantly higher scores in punishment and reappraisal subscales than GAD and non-clinical groups. Likewise, GAD patients have significantly higher scores in social and health worry than OCD patients and in positive and negative beliefs about worry and need to control subscales than OCD and non-clinical groups. Also Dys group had significantly higher scores in health and social worry than others. In general, nonclinical sample had lower scores in all metacognitive questionnaires, RSQ, and neuroticism.
Conclusion Metacognitive beliefs and strategies could differentiate between diagnostic groups. Also findings support the Self regulatory executive function model of Wells.